--=REKLAMA=--

Joomla!WikiPL

Kopiowanie z Jooml!WikiPL

Z Joomla!WikiPL

U podstaw Joomla!WikiPL leży umożliwienie każdemu dostępu do dokumentacji Joomla!, upowszechniania i modyfikacji materiałów składających się na dokumentację Joomla!, a także upowszechniania tej dokumentacji w mediach elektronicznych bez konieczności wnoszenia opłat i pytania o zgodę właścicieli praw autorskich do tych materiałów.

Filozofia wolnych licencji

Aby takie wykorzystanie dokumentacji Joomla! było możliwe, Joomla!WikiPL wykorzystuje kilka wolnych licencji, w tym przede wszystkim Licencji Elektronicznej Dokumentacji Joomla!. Sama Joomla!WikiPL, ani też firma, która za nią prawnie odpowiada, czyli Fundacja PCJ Otwarte Źródła nie są właścicielami praw autorskich do udostępnianych materiałów. Jednakże, każdy autor piszący w Joomla!WikiPL czy wstawiający tutaj plik multimedialny musi zgodzić się nieodwołalnie na objęcie swojej twórczości licencją JEDL.

Wolność...

Za wolne licencje uważamy te, które zezwalają na:

  • dowolne kopiowanie – każdy musi mieć prawo do wykonania tylu kopii źródłowego materiału, ile mu potrzeba, stosując do kopiowania dowolne środki techniczne
  • elektroniczną redystrybucję, w tym również w celach komercyjnych; zauważ jednak, że nie wymagamy prawa do dowolnej redystrybucji
  • dowolne przeróbki – każdy może przerobić źródłowe materiały wg własnego uznania – np.: przekadrować zdjęcie lub zrobić fotomontaż, albo wpleść fragment tekstu z Joomla!WikiPL do swojego opracowania.

... ale pod pewnymi warunkami

Wolne licencje zezwalając na wiele różnych działań, które normalnie są zabronione przez prawo autorskie, nakazują jednak zachowywać przy tych działaniach pewne zasady. Na ogół wymagają one spełnienia jednego lub więcej warunków:

  • warunku atrybucji - podania informacji o źródle i autorach materiału,
  • warunku określenia licencji - podania informacji o tym, na jakiej licencji dostępny jest dany materiał,
  • warunek przeniesienia licencji - nakaz objęcia tą samą licencją materiałów, które powstały w wyniku przeróbki materiałów źródłowych,
  • warunek zachowania licencji - zakaz przeniesienia skopiowanych materiałów pod inną licencję.

Oprócz tego licencje te mają wiele innych, mniej istotnych wymagań, o których należy jednak także wiedzieć, gdy kopiuje się materiały, które są nimi objęte.

Warunki te, choć na pozór sprzeczne z pojęciem „zupełnej wolności” chronią udostępnione w ten sposób materiały przed „zawłaszczeniem”, aby na zawsze pozostały one rzeczywiście wolne. Np. zasada podania źródła i autorów oraz warunek przeniesienia licencji powoduje, że gdy ktoś skopiuje nasze zdjęcie, a następnie podda je przekadrowaniu, nie będzie mógł wynikowego dzieła przypisać wyłącznie sobie i żądać od nas w przyszłości opłaty za jego wykorzystanie. Warto zwrócić uwagę, że proste zrzeczenie się wszelkich praw autorskich do swojego dzieła nie gwarantuje, że w przyszłości ktoś nie przypisze sobie do niego praw autorskich, po jego drobnej przeróbce.

Co z tego praktycznie wynika

  • Po pierwsze – jeśli chcemy coś skopiować z Joomla!WikiPL, nie musimy się nikogo pytać o zgodę.
  • Po drugie – musimy się dowiedzieć, na jakiej licencji jest udostępniony materiał, który chcemy skopiować i zapoznać się z warunkami tej licencji.
  • Po trzecie – musimy się do tych warunków w pełni dostosować.
  • Po czwarte – jeśli warunki danej licencji nam nie odpowiadają, możemy spróbować dotrzeć do autorów i tłumaczy i poprosić ich o zmianę licencji - często jest to jednak trudne do wykonania.

Korzystanie z tekstu artykułów i innych materiałów na licencji JEDL

JEDL - symbol Licencji Elektronicznej Dokumentacji Joomla! (propozycja)

Teksty w Joomla!WikiPL są udostępniane wyłącznie na licencji JEDL. Nie należy raczej liczyć, że można nakłonić autorów do jej zmiany, gdyż artykuły w Joola!WikiPL są pisane grupowo i często przez zupełnych anonimów, do których nie ma szansy dotrzeć.

Licencja JEDL wymaga, aby dołączyć w widoczny dla czytelnika sposób do kopii artykułów z Joomla!WikiPL:

  • informację, że skopiowany tekst jest objęty licencją JEDL
  • pełen tekst licencji (jest ona dostępna na stronie: http://docs.joomla.org/JEDL )
  • dokładną informację o źródle w postaci linku do oryginalnego artykułu w Joomla!WikiPL
  • informację o autorach, jeżeli jest podana w materiale źródłowym

Dotyczy to zarówno kopiowania całych tekstów artykułów jak również ich części, chyba, że kopiowanie odbywa się na tzw. prawie cytatu.

Jeśli tekst z Joola!WikiPL nie jest bezpośrednio skopiowany, lecz jakoś przerobiony (np. przez włączenie do większej treści) utwór w ten sposób stworzony musi również być objęty licencją JEDL i muszą do niego być dołączone wszystkie informacje, tak jak do dosłownej kopii artykułu. Dokładnie w ten sam sposób licencja ta traktuje także tłumaczenia tekstów. Są one w jej świetle "przeróbkami" oryginalnego tekstu i dlatego trzeba je objąć tą samą licencją.

Korzystanie na stronach WWW

W przypadku kopiowania tekstów artykułów z Joomla!WikiPL na stronach WWW sprawa jest stosunkowo prosta. Wystarczy bowiem umieścić na dole lub na górze kopii następujący tekst:

źródło: artykuł [XXX] w Joomla!WikiPL, licencja: [JEDL], autorzy: [nazwy_autorów]

przy czym należy to tak zrobić, aby po kliknięciu na [XXX], [JEDL] i [nazwy_autorów] czytelnik był kierowany odpowiednio do oryginalnego tekstu artykułu, lokalnej kopii tekstu licencji i historii zmian danego artykułu.

Przykład poprawnego użycia materiału z Joomla!WikiPL: stworzyć ten przykład

Identyczne zasady odnoszą się też do kopiowania i umieszczania na swojej stronie plików multimedialnych pochodzących z Joomla!WikiPL.

Korzystanie poza Internetem

W przypadku kopii materiału, który zamierza się rozprowadzać poza Internetem – np. na płycie DVD, konieczne jest dołączenie do każdej kopii: tekstu licencji JEDL, informacji o autorach i źródle oryginału oraz fakcie, że jest on objęty tą licencją, stosując te same techniki kopiowania, jakie były zastosowane do stworzenia kopii.

Uwaga: Licencja [JEDL]] nie zezwala na rozprowadzanie materiałów nią objętych w innych mediach niż elektroniczne, chyba że zostanie zawarta odpowiednia umowa z właścicielami praw autorskich (twórcy i ewentualnie tłumacza).

Korzystanie z plików multimedialnych

Do plików graficznych i plików innych mediów, udostępnianych na Joomla!WikiPL odnoszą się podobne zasady, ale ponieważ pliki multimedialne udostępniane są na licencjach określonych dla każdego pliku, przed ich wykorzystaniem należy sprawdzić, na co zezwala licencja. Zwykle trzeba uczynić dokładnie to samo, co w przypadku korzystania z tekstów, a więc:

  • oznaczyć autorstwo,
  • podać informacje o źródle,
  • podać informację o licencji, na jakiej plik został udostępniony,
  • dołączyć tekst licencji.

Takie wymogi mogą się wydawać uciążliwe, ale w odróżnieniu od artykułów, pliki multimedialne mają zwykle tylko jednego autora. Możemy zatem próbować go odnaleźć i nakłonić do udostępnienia nam tego zdjęcia na innych zasadach. Jak to zrobić jest omówione w sekcji Jak znaleźć autora pliku i nakłonić go do zmiany licencji.

Metryczka pliku

Przykładowa metryczka pliku

Każdy plik multimedialny na Joomla!WikiPL zawiera stronę ze swoim opisem. Stronę tę można wywołać w przypadku grafik i zdjęć przez proste kliknięcie w nie. Wyświetla się wtedy strona z dużą wersją obrazka oraz z jej "metryczką". Metryczka ta zawiera zwykle następujące informacje:

  • dokładną nazwę pliku, w której jest zapisany ten obrazek (1)
  • opis co zawiera plik, kto go wykonał i kiedy (2)
  • licencję na jakiej jest udostępniony na Joomla!WikiPL (3)
  • listę stron, na których został użyty (4).

Z tego wszystkiego oczywiście najważniejsza jest informacja o licencji. Jest ona umieszczona w specjalnym szablonie, w którym są zazwyczaj linki do oryginalnego tekstu tej licencji i kilka dodatkowych informacji, ułatwiających ew. wykorzystanie tego pliku.

Licencja CC-BY-SA i inne CC

Najczęściej (oprócz GNU FDL) stosowaną licencją w Joomla!WikiPL jest CC-BY-SA, o czym informuje następujący szablon:

Creative Commons License
Creative Commons Attribution icon Creative Commons Share Alike icon
Grafika ta jest udostępniona na licencji Creative Commons.
Dokładniej, jest ona udostępniona na licencji Creative Commons 2.5 Attribution-ShareAlike License, potocznie znanej jako "cc-by-sa-2.5".


Ten tajemniczy skrótowiec znaczy:

  • CC – jest to licencja stworzona przez organizację o nazwie Creative Commons
  • BY – wymagana jest atrybucja, czyli podanie pełnej listy autorów i źródła pliku
  • SA – wymagane jest zachowanie licencji, tzn. ew. modyfikacja tego pliku musi być udostępniona na tej samej licencji

Oprócz tego licencja ta daje pełną wolność w dysponowaniu, kopiowaniu i modyfikowaniu materiałów nią objętych, w tym również w celach komercyjnych.

Jest ona prosta do stosowania, ponieważ:

  • po pierwsze – nie trzeba dołączać do pliku pełnego tekstu licencji – wystarczy podać do niej link
  • po drugie – nie trzeba podawać linku do tekstu angielskiego – można podać do tekstu w kilku innych językach, w tym również do tekstu polskiego
  • po trzecie – nie ma żadnych dodatkowych wymagań, np: dołączania do pliku sekcji niezmiennych.

W praktyce, w przypadku zarówno materiału użytego na stronie WWW, jak i w dowolnej formie "off-line" sprawę załatwia dołączenie do pliku w sposób widoczny dla czytelnika następującego tekstu:

@copy; [Lista autorów]
Źródło: [Link lub inna forma opisu źródła]
Ten utwór jest dostępny na [licencji Creative Commons]  
(http://creativecommons.org/licenses/by/2.5/pl/) Uznanie autorstwa 2.5 Polska

Oprócz tego zwyczajowo (choć nie jest to obowiązkowe) dołącza się do opisu znaczek symbolizujący tę licencję.

Na Joomla!WikiPL dopuszczalna jest też licencja:

  • CC-BY – czyli wymagająca podania źródła i autorów, ale nie wymagająca obejmowania modyfikacji tą samą licencją

Pozostałe licencje Creative Commons nie są na Joomla!WikiPL dopuszczalne. W szczególności nie są dozwolone licencje "NC" i "ND" – to jest zabraniające wykorzystania komercyjnego lub modyfikowania objętych nimi plików.

Inne licencje

Oprócz GNU FDL i CC-BY oraz CC-BY-SA, dopuszczalne są jeszcze inne licencje. Ich lista nie jest zamknięta, gdyż ciągle pojawiają się nowe. Opis wszystkich licencji dozwolonych w Joomla!WikiPL znajduje się na stronie Joomla!WikiPL:Opisy licencji grafiki.

Są to m.in.:

Copyrighted Free Use

Green copyright.png Właściciel praw autorskich do tego pliku pozwala wszystkim na wykorzystywanie tej grafiki w dowolnym celu.
Do własnych prac zaleca się użycie {{PD-self}}


Jest to pseudo-licencja, w której autor pozostawia sobie prawa autorskie do pliku, ale daje jednocześnie pełną swobodę do korzystania z niego. Nie wymaga zatem ani podania informacji o źródle ani o autorze, zezwala na dowolne modyfikowanie i udostępniania modyfikacji pod dowolnymi innymi licencjami. Wymagane jest tylko - przy kopii dosłownej podanie informacji do kogo należą prawa autorskie do oryginalnego pliku.

Pliki w domenie publicznej

Domena publiczna to ogół twórczości, która z różnych powodów nie jest w ogóle objęta niczyimi prawami autorskimi.

Nieoficjalnym znakiem, którym są opatrywane w Joomla!WikiPL pliki znajdujące się w domenie publicznej jest:

Symbol domeny publicznej

Pliki mogą się znaleźć w domenie publicznej z wielu różnych powodów, m.in:

  • bo zgodnie z polskim prawem - wszelkie prawa autorskie ustają w 70 lat po śmierci twórcy dzieła - w innych krajach ten limit czasowy jest inny (np: w Izraelu jest to tylko 50 lat.). W Uniii Europejskiej i w USA jest to również 70 lat;
  • bo dzieło jest w domenie publicznej na podstawie zapisów prawa danego kraju - np: w USA w domenie publicznej są automatycznie wszelkie dzieła wykonane na zamówienie rządu tego kraju za pieniądze podatnika; w Polsce w domenie publicznej są teksty wszystkich państwowych aktów prawnych, a także wzory urzędowych symboli stosowanych przez wszelkie organa państwa (np: oficjalne herby miast);
  • bo tak postanowił pierwotny właściciel praw autorskich do danego dzieła.

W Joomla!WikiPL pliki dostępne na zasadzie domeny publicznej są opatrywane specjalnymi szablonami, które informują dlaczego uznano, że są one w tej domenie. Przykład:

Public Domain
Grafika ta jest własnością publiczną (public domain), ponieważ jako taką udostępnił ją autor zdjęcia lub prawa autorskie do niej wygasły.


Pliki w domenie publicznej można wykorzystywać w zupełnie dowolny sposób i nie ma nawet obowiązku podawania jego źródła i autorów.

Pliki o nieznanej lub prawdopodobnie błędnie przypisanej licencji

Ze względu na naturę Joomla!WikiPL jest w niej obecna zawsze pewna, niewielka liczba niedawno załadowanych przez użytkowników plików, których status prawny jest nieznany, gdyż osoba ją wstawiająca nie podała kluczowych informacji o jego pochodzeniu lub zapomniała określić na jakiej licencji go udostępnia, lub też pojawiło się podejrzenie, że plik został "skradziony" czyli umieszczony w Joomla!WikiPL bez wiedzy i zgody prawowitego właściciela praw autorskich.

Informuje o tym specjalny szablon:


Sygnał ostrzegawczy

Stan prawny tej grafiki nie jest znany
Wykorzystywanie tej grafiki w artykułach WikiJoomlaPL i poza WikiJoomlaPL nie jest zalecane. Jeśli informacja o licencji nie zostanie uzupełniona, ta grafika zostanie z WikiJoomlaPL usunięta. Po dodatkowe informacje zgłoś się do użytkownika, który załadował ten plik na serwer - możesz wstawić powiadomienie na stronie jego dyskusji:

==[[:Joomla!WikiPL:Kopiowanie z Jooml!WikiPL]]==
{{subst:Dodaj licencję}}--~~~~

Informacje o autorze tej grafiki zostały podane, brak jednak informacji o prawach autorskich. Możliwe, że prawa autorskie do tej grafiki wygasły (public domain). Jeśli dysponujesz informacjami o stanie prawnym tej grafiki, wpisz je, po czym usuń niniejszą informację. Jeśli grafika ta jest chroniona prawami autorskimi i nie jest udostępniona na licencji zgodnej z zasadami WikiJoomlaPL, poinformuj nas o tym. Dziękujemy.

Dodane: ?

Zobacz instrukcję, jak dodać informację o licencji.


Gdy odnajdziemy taki plik nie powinniśmy go kopiować i używać do własnych celów - przynajmniej do czasu wyjaśnienia sprawy jego licencji. Pliki takie, o ile sprawa się nie wyjaśni, są z Joomla!WikiPL po pewnym czasie usuwane a osobie, które go wstawiła jest zwracana uwaga, aby więcej tego nie czyniła.

Naruszenia praw autorskich

Oprócz tego w Joomla!WikiPL można natknąć się na pliki, które aktualnie są jawnie podejrzewane o naruszenia praw autorskich - gdyż ktoś z wikipedystów znalazł tę samą grafikę lub plik w serwisie internetowym lub wydawnictwie papierowym, które jest objęte czyimiś "twardymi" prawami autorskimi. Informuje o tym szablon:


Podejrzenie o naruszenie praw autorskich

Copyright.png

Zawartość tego materiału może naruszać prawo autorskie. Tekst źródłowy prawdopodobnie pochodzi ze strony:

[{{{adres}}}]

Ten artykuł został umieszczony na liście materiałów podejrzewanych o naruszenie praw autorskich.

  1. Prosimy, nie edytuj tej strony.
  2. Jeżeli posiadasz prawa autorskie do tej treści lub posiadasz zgodę na publikację zgodną z naszą licencją, proszę, napisz o tym fakcie na stronie dyskusji tego materiału i pod linkiem na stronie "Materiały podejrzane o naruszenie praw autorskich".
  3. Nie usuwaj tego szablonu. Zostanie on usunięty, jeżeli prawa autorskie tego modułu zostaną wyjaśnione.
  4. Jeżeli chcesz w międzyczasie pracować nad tym materiałem, np. przebudować go, stwórz nowy materiał na tymczasowej podstronie oraz opisz ten fakt na stronie dyskusji tego materiału i pod linkiem na stronie "Materiały podejrzane o naruszenie praw autorskich".
  5. Jeśli status praw autorskich tego materiału nie zostanie wyjaśniony, strona ta zostanie usunięta. Jeżeli będzie istniał nowy materiał na tymczasowej podstronie zostanie on skopiowany na miejsce starego.
Wklejanie materiałów chronionych prawami autorskimi - bez zezwolenia właściciela tych praw - jest pogwałceniem obowiązującego prawa, jest też sprzeczne z regułami Joomla!WikiPL.
Osobom, które regularnie wklejają takie materiały, może zostać odebrane prawo edycji Joomla!WikiPL.


Oczywiście takiego pliku nie wolno kopiować do czasu wyjaśnienia sprawy. Pliki tak oznakowane trafiają na specjalną listę Joomla!WikiPL:NPA, a następnie do właściciela praw autorskich jest wysyłane zapytanie o zgodę na objęcie go jedną z wolnych licencji. Pliki takie nie są od razu kasowane, gdyż czasami zdarza się, że zostały one załadowane przez osobę, która ma do nich pełne prawa autorskie, ale nie wie, że aby umieścić ten plik na Joomla!WikiPL, musi go objąć jedną z wolnych licencji. W przypadku braku zgody lub niemożności skontaktowania się z właścicielem pliku - są one usuwane.

Podwójne licencjonowanie

Większość wolnych licencji nie dopuszcza możliwości nagłego odstąpienia od ich warunków przez właściciela praw autorskich. Jeśli raz udostępniliśmy plik na licencji GNU FDL czy JEDL nie możemy nagle oświadczyć, że się z tego wycofujemy i np: zażądać pieniędzy od wszystkich, którzy go skopiowali.

Dzięki temu jednak, że autor po udzieleniu zgody na udostępnianie swojego dzieła na jednej z wolnych licencji pozostaje nadal właścicielem praw autorskich, może on jednocześnie udostępnić to dzieło na innej licencji, nawet jeśli licencje te są wzajemnie sprzeczne.


Warto zauważyć, że nie dotyczy to przypadków, gdy autor zdecydował się przenieść swoje dzieło do domeny publicznej. Wówczas rezygnuje on z wszelkich praw autorskich - nie może on więc już udostępnić jednocześnie swojego dzieła na jednej z wolnych licencji.

Jak znaleźć autora pliku i nakłonić go do zmiany licencji

Jeśli nie odpowiadają nam warunki licencji, na jakiej został udostępniony interesujący nas plik, możemy zawsze odszukać i poprosić jego autora o udostępnienie nam go na innych zasadach. Oto prosta instrukcja jak to zrobić:

  • klikamy obrazek lub link do interesującego nas pliku multimedialnego,
  • pokazuje się nam metryczka tego pliku,
  • na samym dole tej metryczki jest tabela, w której jest link do strony osobistej osoby, która umieściła interesujący nas plik w naszym wiki
  • klikamy na ten link - jeśli mamy szczęście - osoba ta napisała na swojej stronie osobistej parę słów o sobie i być może dodała nawet informację, jak się z nią skontaktować (np: numer Gadu-Gadu, adres e-mail itp.)
  • jeśli nie - klikamy na zakładkę "dyskusja" i piszemy tam prośbę o skontaktowanie się z nami.

Ze względu na to, że Jooml!WikiPL nie gromadzi żadnych danych osobowych swoich edytorów, oprócz tych, które oni sami zechcą napisać na swojej stronie osobistej - nie ma sensu wysyłać do nas próśb o podanie tych danych. My ich po prostu nie posiadamy, a nawet jeślibyśmy je posiadali, nie podamy ich, gdyż szanujemy prywatność naszych edytorów.