Tekst źródłowy strony J3.5:Zaczynamy z Joomla/Tworzenie i konfiguracja nowej witryny

{{wersja/poradnik|3.5|altlink=J2.5:Zaczynamy z Joomla/Tworzenie i konfiguracja nowej witryny|alt=2.5}}
<!-- {{:J3.5:Zaczynamy z Joomla/Indeks}} {{SpisPoPrawej}} -->

=O tym poradniku=
Niniejszy poradnik jest jednym z szeregu poradników wprowadzających do Joomla! 3.5, i zarazem ostatnim z pięciu poświęconych projektowaniu i tworzeniu witryny internetowej.

Celem niniejszego poradnika jest:-
:* pomoc w stworzeniu podstawowej witryny internetowej z wykorzystaniem CMS Joomla! 3.5

===Dla kogo jest ten poradnik?===
'''Dla każdego''', kto planuje stworzenie witryny w oparciu o CMS Joomla!.
:Poradnik został napisany przy założeniu, że Czytelnik nie ma wielkiego doświadczenia w tworzeniu stron internetowych.

===Wprowadzenie===
Udostępniliśmy pięć podstawowych poradników z zasadniczymi informacjami na temat różnych aspektów projektowania witryny internetowej. Podstawowa wiedza została podzielona w taki sposób, by opis przebiegu tworzenia witryny nie był zakłócany przez wątki poboczne. Celem wszystkich poradników jest pomoc Czytelnikowi w zrozumieniu procesu projektowania niezależnie od tego, czy projektowana witryna będzie duża czy mała.

:# [[J3.5:Zaczynamy z Joomla/Poznajemy zaplecze administracyjne|Podstawy: Zapoznanie z zapleczem Joomla!]]
:# [[J3.5:Zaczynamy z Joomla/Role i uprawnienia użytkowników|Podstawy: Kontrola dostępu - role i uprawnienia użytkowników]]
:# [[J3.5:Zaczynamy z Joomla/Kategorie w projektowaniu witryny|Podstawy: Porządkowanie treści w kategorie]]
:# [[J3.5:Zaczynamy z Joomla/Menu i moduły w witrynie|Podstawy: Struktura witryny - udostępnianie treści przez menu i moduły]]
:# [[J3.5:Zaczynamy z Joomla/Projektowanie wyglądu witryny|Podstawy: Projektowanie wyglądu stron - szablony]]

Jeśli masz niewielkie doświadczenie w tworzeniu witryn internetowych, musisz w większym stopniu niż doświadczony projektant opierać się na materiałach podstawowych. Zostały stworzone pod kątem Twoich potrzeb.
===Zanim rozpoczniesz===
Przemyśl treść i wygląd witryny - tak, jak to zalecamy w poradnikach o podstawach. Najlepszym rozwiązaniem jest przemyślenie struktury witryny i zaplanowanie jej zawartości oraz wyglądu przed rozpoczęciem prac wdrożeniowych.

==Mechanizm tworzenia witryny==
Witryna może zostać stworzona z wykorzystaniem każdej wersji Joomla!. Szczegółowe rozwiązania będą zależały od dostępnego środowiska uruchomieniowego. By móc poznać konieczne procedury najlepiej stworzyć własne lokalne środowisko uruchomieniowe (localhost).
===Korzystanie z testowego środowiska uruchomieniowego===
To bardzo dobry sposób na naukę tworzenia nowej witryny, umożliwiający testowanie rozwiązań bez narażania na szwank istniejącej witryny.  "Pusta" (bez treści) witryna w Joomla! jest w tym przypadku szczególnie dobrym rozwiązaniem.
{{Przypis|Osobny poradnik z tej serii opisuje sposób pobierania pliku instalacyjnego Joomla! oraz proces instalacji Joomla! z automatycznym zamieszczeniem w nowej witrynie przykładowych treści lub z pominięciem tej opcji. [[J3.5:Zaczynamy z Joomla/Lokalna instalacja Joomla|Lokalna instalacja Joomla! na własnym komputerze]]}}

=Użytkownicy=
== Zespół==
Niewielka witrynę może z powodzeniem stworzyć jedna osoba. Większe projekty wymagają odpowiednio dobranego zespołu, złożonego czasem i z kilkunastu osób. Skład zespołu zależy od wymagań projektu. Mogą się w nim znaleźć - oprócz głównego producenta - osoby odpowiedzialne za wygląd witryny, za architekturę informacji, dostosowanie kodu, twórcy i redaktorzy treści.

Wszystkim osobom uczestniczącym w tworzeniu nowej witryny potrzebne są konta użytkowników z odpowiednimi uprawnieniami. Na etapie tworzenia witryny główny użytkownik zakłada zwykle kilka kont superużytkowników, które zapewniają pełną kontrolę nad wszystkimi aspektami witryny i kilka kont operatorów, które zapewniają swobodę dodawania i poprawiania treści za pomocą wygodniejszych interfejsów zaplecza. Jak zapewne pamiętamy, operator może zarządzać nie tylko artykułami, ale także współtworzyć inne rodzaje treści za pomocą komponentów, a także uczestniczyć w tworzeniu hierarchii zawartości - kategorii i podkategorii.   
     
{{Przypis|Standardowe uprawnienia użytkowników omawia poradnik [[J3.5:Zaczynamy z Joomla/Role i uprawnienia użytkowników|Podstawy: Kontrola dostępu - role i uprawnienia użytkowników]].}}

==Role i kontrola dostępu przyszłych użytkowników ==
Budując niewielką witrynę, korzystamy ze standardowego systemu kontroli dostępu - nie musimy tworzyć ani nowych grup użytkowników, ani nowych poziomów dostępu. Ale gdy budujemy dużą witrynę, w której użytkownicy będą pełnić różnorodne role, potrzebne grupy użytkowników i poziomy dostępu powinniśmy utworzyć, zanim przystąpimy do tworzenia hierarchii treści.

{{Przypis|Zarządzanie listami kontroli dostępu (ACL) omówiono szczegółowo w osobnym poradniku [[ACL w Joomla]]. Jeśli potrzebujesz rozbudować standardowy system kontroli dostępu, skorzystaj z tego poradnika.}}

==Dodawanie użytkowników==


{{:J3.5:Nowy użytkownik}}

<div style="border:thin solid green; margin-left:50px; margin-right:50px; background: #f5f5f5; width: 90%;">
*'''Samodzielna rejestracja:''' niektóre witryny umożliwiają samodzielną rejestrację. Innymi słowy nowi użytkownicy samodzielnie się rejestrują. Upewnij się, że grupą domyślną jest grupa Zarejestrowani (''Registered''),  czyli grupa nieposiadająca uprawnień do edycji treści!
*'''Zarządzanie kontaktami:''' temat przekracza zakres niniejszego dokumentu.

::: Zobacz [[J3.5:Zaczynamy z Joomla/Wprowadzenie|Zaczynamy z Joomla! - Wstęp do zarządzania witryną Joomla!]]

</div>

=Ustalenie wyglądu=
==Wykorzystywanie szablonów w kształtowaniu wyglądu witryny==
* '''Wybierz szablon'''
: Gdy tworzysz nową witrynę, najlepiej albo przygotować własny szablon albo poszukać odpowiedniego szablonu w ofertach licznych klubów szablonów. Wybrany szablon należy najpierw zainstalować za pomocą instalatora wbudowanego w Joomla, a następnie skonfigurować jako domyślny. Przypomnienie: -
: '''Aby zainstalować wybrany szablon''':
:* Na zapleczu Joomla 
:# Wybierz z rozwijalnego menu pozycję '''Rozszerzenia {{rarr}} Instalacje'''
:# Na stronie instalatora wybierz kartę '''Instaluj z pakietu'''<br/>[[Plik:j35_zzj_rozszerzenia_instalacje_instaluj-z-pakietu.png|640px]]   
:# Kliknij przycisk '''Wybierz plik''', wskaż na dysku swojego komputera pakiet instalacyjny szablonu, a następnie zainstaluj go, naciskając przycisk '''Wczytaj plik i zainstaluj'''.
:* Ustaw wybrany szablon jako domyślny. Przypomnienie:
:# Na zapleczu Joomla! przejdź na stronę menedżera szablonów:
:#* Rozwiń menu "Rozszerzenia"
:#* Wybierz opcję "Szablony"<br />[[Plik:j35_zzj_szablony_style.png|640px]]
:#* Zaznacz pole wyboru przy jednym z szablonów.
:#* Kliknij w przyborniku przycisk '''Domyślny'''.
:: Korzystając z menedżera szablonów, możesz ustawić jako domyślny styl dowolnego szablonu. 
:: Styl domyślny można również ustalić, klikając ikonę gwiazdki w kolumnie '''Domyślny'''. 
:: W przykładach poniżej używamy szablonu Prostar. Ale na ilustracji ekranu widać, że dostępny jest także styl dodatkowo zainstalowanego szablonu ''Dailynews'''.  
:: By zobaczyć rezultat tych działań:
::*Kliknij ikonę podglądu witryny w prawym górnym rogu ekranu<br />[[Plik:j35_zzj_szablony_podglad-witryny.png]]
::System pokaże jedyne dostępne menu na stronie wykorzystującej domyślny szablon.<br/> [[Plik:j35_jzz_strona_glowna_szablon_dailynews.png|640px|Widk strony głównej z zainstalowanym szablonem Dailynews. Poza menu i stałymi elementami szablonu - nazwa witryny i stopka - nie ma żadnej innej zawartości.]]  
* '''Dostosuj szablon'''
: Wybrany styl szablonu trzeba zwykle dostosować do wymagań witryny, np. zmienić obraz logo, zmienić kolor pierwszoplanowy czy kolor wyróżnień, ustawić szerokość szablonu, itp. Możliwości konfiguracji zależą od szablonu. Poniżej przedstawiamy, jak w domyślnym szablonie Prostar dodać własny nagłówek.
:# Przygotuj w programie graficznym obraz, który chcesz umieścić w nagłówku. Do szablonu Prostar może to być obraz o rozmiarach 1024 x 180 pikseli.
:# Na stronie menedżera szablonów kliknij w wykazie nazwę stylu '''Prostar - domyślny'''.
:# Na stronie edytora właściwości szablonu wybierz kartę '''Wzobacone'''.
:# Kliknij przycisk '''Wybierz''' w kontrolce obok etykiety '''Logo''', aby przejść do menedżera mediów<br />[[Plik:j35_zzj_szablony_opcje_wzbogacne.png|640px]]
:# Na stronie menedżera mediów wejdź do katalogu, w którym chcesz przechowywać obrazek logo, a następnie skorzystaj z formularza, aby przesłać do tego katalogu przygotowany wcześniej obraz<br />[[Plik:j35_zzj_szablony_media-wczytaj-plik.png]]
:# Zaznacz wczytany obraz logo i kliknij w prawym górnym narożniku okna modalnego odnośnik '''Wstaw'''.<br />[[Plik:j35_zzj_media_logo.png|640px]]  
:# Obejrzyj efekt na stronie witryny<br />[[Plik:j35_zzj_szablony_prostar_logo.png|640px]]   

=Hierarchia zawartości=

==Tworzenie hierarchii zawartości==
Maksymalne wykorzystanie możliwości Joomla wymaga zrozumienia relacji między kategoriami, podkategoriami i pozycjami składającymi się na hierarchię zawartości tworzoną na zapleczu Joomla a strukturą witryny udostępnianą odwiedzającym za pomocą pozycji menu i układów stron.

Przede wszystkim należy zdawać sobie sprawę, że grupowanie treści w kategorie spełnia w systemach zarządzania treścią rolę '''fundamentalną''', bo umożliwia budowanie witryn z dynamicznie zmienianą zawartością. To dzięki grupowaniu artykułów (i innych treści) w kategorie '''nie trzeba tworzyć nowych stron i nowych pozycji menu''', aby udostępnić internautom nowe artykuły, jak to się dzieje w klasycznych witrynach internetowych.   

Trzeba również rozumieć, że choć stworzona na zapleczu hierarchia zawartości spełnia rolę fundamentalną, to jest to tylko rola '''pomocnicza''' dla stworzenia struktury treści w witrynie. Struktura nawigacji w witrynie '''może, ale nie musi''' odpowiadać hierarchii zawartości na zapleczu.  

Zanim przystąpisz do tworzenia hierarchii zawartości, powinieneś mieć przynajmniej wstępny pomysł na pogrupowanie artykułów i innych treści w kategorie i podkategorie. Jeśli nie masz - wróć do części [[J3.5:Zaczynamy z Joomla/Kategorie w projektowaniu witryny|Porządkowanie treści w kategorie]]. 

==== Udostępnianie treści dynamicznych ====
Aby zbudować taką strukturę witryny, dzięki której nawigacja po witrynie będzie prosta i zrozumiała, nie musimy wcześniej stworzyć ani jednego artykułu. 
Podstawową metodą udostępniania treści i usług w witrynach dynamicznych, opartych na CMS, jest udostępnianie całych kolekcji artykułów - kategorii bądź podkategorii na stronach typu:
* '''przegląd pozycji''', które zawierają krótkie zwiastuny treści (wstępy) i odnośniki "Czytaj więcej" prowadzące do całej treści,
* '''lista pozycji w kategorii''', które zawierają odnośniki do wszystkich pozycji w danej kategorii, uporządkowanych według wybranego kryterium (tytułu, daty utworzenia, ręcznie ustalonej kolejności, itp.)
* '''lista kategorii''', które zawierają odnośniki do podkategorii prowadzące do stron typu przegląd lub lista pozycji. 
<!-- Uwaga: Domyślny wygląd tych stron jest nieco surowy, ale kwestie wyglądu należą do twórców witryn i projektantów szablonów.  -->

Oczywiście, tworząc nową witrynę, dobrze jest przygotować pierwsze pozycje treści w każdej z udostępnianych kategorii, chociażby po to, żeby widzieć, jak będą się prezentowały strony witryny. Dopóki nie będziemy dysponować odpowiednimi materiałami, można się posłużyć tradycyjnym [http://pl.lipsum.com/ wypełniaczem drukarskim - Lorem ipsum]. 

==== Udostępnianie treści statycznych ====
W każdej witrynie istnieją treści rzadko zmieniane, statyczne. Dobrymi przykładami takich treści są takie artykuły, jak "Regulamin witryny", "Polityka prywatności", "Oświadczenie o dostępności", czy w małych witrynach artykuły "O nas". Innym dobrym przykładem treści statycznej jest strona kontaktowa "Napisz do nas". 

Aby udostępnić użytkownikom witryny takie statyczne, rzadko zmieniane treści, wykorzystujemy zwykle pozycje menu i strony typu:
* pojedynczy artykuł,
* pojedynczy kontakt,
* pojedyncze źródło doniesień,
* pojedyncza zakładka.
Na przechowywanie takich treści przeznaczone są specjalne, domyślnie utworzone kategorie kategorie artykułów, kontaktów, doniesień, zakładek, nazwane... '''Nieskategoryzowane'''. Bo też często trudno byłoby przypisać takie treści do któregoś z działów witryny (a tym samym do konkretnej kategorii).

Nazwa '''Nieskategoryzowane''' może być trochę myląca, bo w rzeczywistości są to takie same kategoria, jak wszystkie inne. Ale jej zastosowanie ma głębszy sens - takich kategorii po prostu '''z zasady nie udostępniamy internautom''', bo zawierają pozycje zupełnie ze sobą niepowiązane. Kategorie te mogą również posłużyć do przechowywania artykułów (czy innych treści), które nie są jeszcze gotowe do publikacji.  

Aby utworzyć pozycję menu i stronę typu '''pojedynczy artykuł''' czy '''pojedynczy kontakt''' musi istnieć jakiś artykuł lub kontakt, choćby niedokończony, do którego można się odwołać w chwili definiowania menu.

==Przykład hierarchii zawartości ==

Poniższy przykład ilustruje projektowanie witryny dla klubu żeglarskiego, pokazując, jak podstawowe informacje o klubie mogą zostać podzielone na kategorie i podkategorie. 
<div style="border:thin solid black; margin-left:50px; margin-right:50px; background: #f5f5f5; width:40%">
:'''Przykład: '''

:{| border="1" cellpadding="2" cellspacing="0"
| width="205" | '''Kategoria nadrzędna'''
| width="205" | '''Podkategoria'''
|-
| width="205" | O Klubie
| width="205" | O Klubie
|-
| width="205" |
| width="205" | Kontakt
|-
| width="205" |
| width="205" | Dojazd
|-
| width="205" |
| width="205" | Jak zostać członkiem
|-
| width="205" |
| width="205" | Zapisy
|-
| width="205" |
| width="205" | Biuletyn
|-
| width="205" |
| width="205" | Historia Klubu
|}
</div>

===Tworzenie kategorii===
W tym przykładzie stworzymy potrzebne kategorie - kategorię nadrzędną i podrzędne.
:# Wywołaj stronę '''Kategorie artykułów''', korzystając z odnośnika '''Kategorie''' na pasku skrótów albo z rozwijanego menu zaplecza ('''Artykuły {{rarr}} Kategorie''').<br/>[[Plik:j35_jzz_artykuly_kategorie_lista.png|640px|Domyślnie utworzona jest tylko kategoria nazwana Nieskategoryzowane]]
:# Na stronie menedżera kategorii kliknij przycisk '''Utwórz'''
:# W polu '''Tytuł''' wpisz nazwę nowej kategorii, np. '''O Klubie'''<br/>[[Plik:j35_jzz_artykuly_kategoria_utworz.png|640px|Aby utworzyć nową kategorię, wystarczy wpisać tylko jej tytuł]]
:: Jeśli chcesz, możesz opisać zawartość kategorii, ale nie jest to konieczne
:# Kliknij przycisk '''Zapisz i nowy'''
:# W polu '''Tytuł''' wpisz nazwę kolejnej kategorii, np. '''Biuletyny'''
:# W polu '''Opis''' umieść krótką informację dla użytkowników, np. ''Poniżej znajduje się lista biuletynów. Wybierz interesujący Cię temat.''
:# Ustaw tę kategorię jako podrzędną do kategorii O Klubie. W tym celu:
:#* Wybierz z listy rozwijalnej '''Kategoria nadrzędna''' po prawej stronie kategorię '''O klubie'''.
:# Kliknij przycisk '''Zapisz i zamknij''' 
Gdy mamy utworzyć więcej kategorii podrzędnych, możemy sobie usprawnić nieco pracę.
:# Na liście kategorii na stronie menedżera kliknij nazwę utworzonej przed chwilą kategorii podrzędnej (np. Biuletyny)
:# Zmień tytuł kategorii, np. na '''Jak zostać członkiem'''
:# '''Koniecznie usuń''' tekst z pola '''Alias''' - nie musisz tu nic wpisywać, program sam wygeneruje alias z nowego tytułu
:# Usuń lub zmień opis kategorii, jeśli istnieje
:# Kliknij w przyborniku przycisk '''Zapisz jako kopię'''.
::Dzięki temu zabiegowi oszczędzisz czas, jaki trzeba by poświęcić np. na ustawianie kategorii jako podrzędnej, na ustawianie innego niż powszechny poziomu dostępu, itd. 
::6. Powtórz tę operację dla pozostałych zaplanowanych kategorii[[Plik:j35_jzz_kategorie_podrzedne_nieopublikowane.png|640px]]      
:: '''Uwaga!''' Utworzone w ten sposób kategorie zostaną oznaczone jako '''nieopublikowane'''. Ten stan łatwo zmienimy po utworzeniu wszystkich potrzebnych podkategorii na stronie menedżera kategorii:<br/>[[Plik:j35_jzz_kategorie_lista_podrzedne_nieopublikowane.png|640px]]
:# Na stronie menedżera  zaznacz pole wyboru przy wszystkich kategoriach oznaczonych jako Nieopublikowane (czerwona ikonka w kolumnie '''Stan''')
:# Kliknij w przyborniku przycisk '''Opublikuj'''

= Tworzenie menu =

== Tworzenie menu i stron witryny ==
Zapamiętaj:-
* Żadna treść nie wyświetli się na witrynie, dopóki nie zostanie przypisana do określonej pozycji w menu.
* Joomla! automatycznie dodaje menu główne do witryny, by móc wyświetlić stronę startową.

Na tym etapie powinieneś mieć przemyślaną strukturę i pozycje menu oraz rozmieszczenie modułów. Pamiętaj o stosowaniu nazw zrozumiałych dla każdej osoby odwiedzającej Twoją witrynę. Jeśli tak nie jest - [[J3.5:Zaczynamy_z_Joomla/Menu_i_moduły_w_witrynie|zajrzyj ponownie do informacji podstawowych.]]

W poniższym przykładzie pozycje menu są blisko powiązane z kategoriami, jakkolwiek niekoniecznie muszą być wyświetlane w takim samym porządku czy też z wykorzystaniem tych samych nazw, co nazwy kategorii.


<div style="border:thin solid green; margin-left:50px; margin-right:50px; background: #f5f5f5; width: 90%;">
'''Na marginesie: o układach:'''
* W przypadku układów typu przegląd artykułów w kategorii i lista artykułów lub lista kategorii utworzenie menu nie wymaga istnienia żadnych treści w kategoriach (żadnych artykułów).
* Aby utworzyć pozycję menu korzystającą  z układu typu "artykuł", konieczny jest  jakiś artykuł  - nawet nieukończony - do którego można się odwołać w chwili definiowania menu.
</div>

===Plan struktury menu===
W przykładowej witrynie klubu żeglarskiego planujemy cztery główne pozycje menu: Strona główna, O klubie, Biuletyn oraz Dodaj artykuł. Planujemy również, że pozycja menu O klubie będzie rozwijana, udostępniając pozycje podrzędne. Oto projekt struktury menu:

<div style="border:thin solid black; margin-left:50px; margin-right:50px; background: #f5f5f5; width:55%">
:'''Przykład kilku pozycji menu dla witryny o klubie żeglarskim'''

:{| border="1" cellpadding="2" cellspacing="0"
| width="154" | '''Poziom I'''
| width="154" | '''Poziom II'''
| width="266" | '''Typ zawartości i uwagi'''
|-
| width="154" | Strona główna
| width="154" |
| width="266" | Domyślny układ przeglądu
|-
| width="154" | O Klubie | 
| width="266" | Układ artykułu
|-
| width="154" |
| width="154" | Jak zostać członkiem
| width="266" | artykuł z wymaganymi informacjami
|-
| width="154" |
| width="154" | Dojazd
| width="266" | artykuł z mapą
|-
| width="154" |
| width="154" | Zapisy
| width="266" | artykuł z wymienionymi pozycjami kosztów
|-
| width="154" |
| width="154" | Kontakt
| width="266" | artykuł ze szczegółowymi danymi kontaktowymi
|-
| width="154" |
| width="154" | Historia Klubu
| width="266" | układ przeglądu z wprowadzeniami artykułów (zajawkami, "czytaj dalej")
|-
| width="154" | Biuletyn
| width="154" |
| width="266" | układ listy wyświetlający więcej niż jeden biuletyn
|-
| width="154" | Dodaj artykuł
| width="154" |
| width="266" | układ dodawania artykułu umożliwiający osobom z uprawnieniami dodawanie artykułów
|}
</div>
<br>

Zwróć uwagę, że:
* W standardowej instalacji Joomla istnieje już jedna pozycja menu - '''Start'''. Projektanci Joomla sugerują, by była to strona typu '''przegląd artykułów wyróżnionych'''. W witrynie klubu żeglarskiego, podobnie jak w wielu innych witrynach, może to być bardzo dobre rozwiązanie.
* W hierarchii zawartości umieściliśmy kategorię '''Biuletyny''' jako podkategorię kategorii O klubie, a w strukturze menu zaplanowaliśmy, że będzie to jedna z głównych pozycji menu, niepodporządkowana kategorii O Klubie. Ten przykład pokazuje, że struktura pozycji menu nie musi być taka sama, jak hierarchia zawartości na zapleczu.
* Dane kontaktowe zdecydowaliśmy się zaprezentować za pomocą artykułu. To jedno z możliwych, ale niezbyt efektywnych i efektownych rozwiązań. Innym sposobem mogłoby być zaprezentowanie tych danych w module wyświetlanym w stopce na każdej stronie. Ale najlepszym rozwiązaniem będzie skorzystanie z komponentu Kontakty i udostępnienie - wraz z danymi kontaktowymi - formularza kontaktowego.
* Przewidzieliśmy w menu również pozycję "Dodaj artykuł", która w hierarchii zawartości nie ma żadnego odpowiednika. Joomla oferuje kilka podobnych pozycji menu i stron, których treści nie mają odpowiedników w hierarchii zawartości, np. strony Rejestracja, Logowanie, Dodaj zakładkę, Profil użytkownika, Lista wyników wyszukiwania. Są to pozycje menu, za pomocą których można udostępniać w witrynie pożyteczne usługi.      

===Tworzenie pozycji menu===
==== Pozycja menu i strona typu pojedynczy artykuł ====
Pozycję menu typu '''pojedynczy artykuł''' zdecydowaliśmy się wykorzystać do zaprezentowania kilku treści. Aby utworzyć pozycje menu korzystające z układu typu "pojedynczy artykuł", konieczne są jakieś artykuły - nawet nieukończone - do których można się odwołać w chwili definiowania menu.

:* Utwórz artykuły, które będą wykorzystane do stworzenia pozycji menu i stron O klubie, Jak zostać członkiem, Dojazd, Zapisy, Kontakt. Możesz ich nie przypisywać do żadnej kategorii, gdyż zostaną umieszczone w odpowiednim miejscu w chwili definiowania menu. Oczywiście, jeśli masz utworzone kategorie, do których powinny być przypisane, wybierz właściwą.
{{Przypis| Tworzenie nowych artykułów, zobacz: [[J3.5:Zaczynamy z Joomla/Tworzenie artykułów|Jak utworzyć nowy artykuł]] oraz [[J3.5:Zaczynamy z Joomla/Od autora do wydawcy|Zarządzanie artykułami za pomocą narzędzi witryny]]. Możesz również skorzystać z menedżera artykułów w panelu administracyjnym.}}

:* Utwórz pozycje menu: 
:# Rozwiń na zapleczu pozycję menu nazwaną '''Menu''' i wybierz opcję '''Projektant menu'''. 
:# Z menu lokalnego wybierz pozycję '''Pozycje menu'''<br />[[Plik:j35_zzj_menu_projektant_menu_menu-lokalne.png|640px]].
:: Na tę stronę można by też przejść, wybierając od razu z rozwijanego menu zaplecza pozycję '''Menu {{rarr}} Menu witryny''' [''Main menu''].
:: Na stronie Projektanta pozycji menu zobaczysz jedną istniejąca już pozycję '''Start''' [''Home''] - jest to menu wywołujące domyślną główną stronę witryny. Gdy utworzysz inne pozycje menu, możesz uczynić domyślną stroną główną tę, którą zechcesz.   
:# Kliknij w przyborniku  przycisk '''Utwórz'''. Znajdziesz się na stronie projektanta nowej pozycji menu.
:# Skonfiguruj nową pozycję. Zwykle wymaga to dokonania dwóch wyborów:
:#* Wybierz '''Typ pozycji menu''' - kliknij przycisk '''Wybierz''', aby otworzyć w oknie modalnym listę dostępnych typów pozycji menu<br />[[Plik:j35_zzj_pozycja_menu_uklad_artykul.png|640px|Opcja "Typ menu" odpowiada za sposób wyświetlania artykułów. Ten przykład ilustruje wybór układu Pojedynczy artykuł.]]
:#* Ustal zawartość strony - kliknij przycisk '''Wybierz artykuł''', a następnie w oknie modalnym kliknij tytuł artykułu
:# Wpisz tytuł pozycji menu<br />[[Plik:j35_zzj_pozycja_menu_uklad_artykul_opcje.png|640px|Wybór artykułu i ustawienie innych parametrów]]
:# Kliknij przycisk '''Zapisz i zamknij'''
:# Sprawdź w witrynie, jak się prezentuje utworzona strona. 
:# Jeśli trzeba, dostosuj inne parametry prezentacji artykułu.

==== Pozycja menu i strona typu przegląd artykułów ====
Ten typ pozycji menu i strony jest bardzo atrakcyjny. Wykorzystywany jest do prezentacji działów witryny, w których treści są często zmieniane. W naszej przykładowej witrynie przewidzieliśmy go wprawdzie dla działu Historia klubu, w którym lepiej sprawdziłby się zapewne układ listy artykułów, ale naszym celem jest zaprezentowanie różnych możliwości.   

Procedura tworzenia pozycji menu jest podobna, jak poprzednio, ale tym razem '''konieczne''' jest skonfigurowanie dodatkowych opcji:
:# Na stronie Projektanta pozycji menu kliknij w przyborniku przycisk '''Utwórz''' 
:# Skonfiguruj pozycję menu:
:#* Wybierz '''typ pozycji menu''' - kliknij przycisk '''Wybierz''' i w grupie pozycji prezentujących artykuły wskaż pozycję typu Jedna kategoria artykułów - przegląd
:#* Ustal zawartość strony - wybierz kategorię z listy poniżej
:#* Wpisz tytuł pozycji, np. Historia klubu,
:#* Ustaw tę pozycję jako podrzędną do pozycji O klubie<br />[[Plik:j35_zzj_pozycja_menu_pozycja_podrzedna.png|640px|Tu pozycja menu jest umiejscowiona poniżej innej pozycji menu - dokładniej pozycji "O Klubie"]]
:# Wybierz zakładkę '''Opcje przeglądu artykułów''' i określ:<br />[[Plik:j35_zzj_pozycja_menu_przeglad_artykulow_opcje.png|Określ parametry wyglądu strony - liczbę pozycji głównych, liczbę kolumn, liczbę pozycji w kolumnach i inne]]
:#* liczbę pozycji głównych - będą wyświetlane w 1 kolumnie, na całą szerokość strony
:#* liczbę pozostałych pozycji - będą wyświetlane w kolumnach, jeśli poniżej ustalisz liczbę kolumn większą niż 1
:#* liczbę kolumn - określa, w ilu kolumnach będą wyświetlane pozostałe artykuły
:#* liczbę odnośników
:# Jeśli chcesz, dostosuj inne opcje prezentacji.
:# Kliknij przycisk '''Zapisz i zamknij'''
:# Sprawdź w witrynie, jak się prezentuje utworzona strona. 
 
==== Pozycja menu i strona typu Lista artykułów w kategorii ====
Ten typ pozycji menu nadaje się szczególnie do obsługi działów witryny zawierających dużą liczbę pozycji, np. katalogów czy wieloczęściowych poradników.
W przykładowej witrynie klubu żeglarskiego ten typ pozycji ma obsłużyć stronę z biuletynami informacyjnymi. Pozycja menu typu lista artykułów w kategorii doskonale się do tego celu nadaje, bo w tabeli z wykazem biuletynów można m.in umieścić daty publikacji. Ten typ pozycji menu można by również z powodzeniem zastosować do działu Historia klubu.

:* Utwórz nowa pozycję menu, wybierając jako typ pozycji - Jedna kategoria artykułów - lista
:* W konfiguracji tej pozycji menu zwróć uwagę na:
:** '''Opcje listy jednej kategorii''' - tu decydujesz m.in, czy wyświetlać ilustrację i opis kategorii
:** '''Opcje listy pozycji''' - tu decydujesz, czy wyświetlać nagłówki tabeli, które kolumny wyświetlić, jak sformatować datę<br />[[Plik:j35_zzj_pozycja_menu_artykuly_kategoria_lista_opcje-jednej-pozycji.png|640px|]]  
:** ''''''Opcje wyglądu strony''', gdzie można ustalić tytuł strony dla przeglądarki oraz tytuł nagłówka strony inny niż pozycji menu<br />[[Plik:j35_zzj_pozycja_menu_artykuly_kategoria_lista_opcje-wygladu-strony.png|640px|]]   
:* Sprawdź w witrynie, jak się prezentuje utworzona strona.<br />[[Plik:j35_zzj_pozycja_menu_artykuly_kategoria_lista_przyklad.png|640px|]]

=Podstawowe moduły=
Po stworzeniu struktury menu pora na utworzenie i skonfigurowanie modułów, z których zamierzamy korzystać w witrynie. Dlaczego dopiero teraz? Co najmniej z dwóch względów:
* wiele modułów korzysta z treści, którymi zarządzamy przy pomocy komponentów - ich konfiguracja wymaga wówczas wskazania zakresu treści, jaki ma być wyświetlany w module, a w tym celu trzeba wskazać np. kategorie, z których będą pochodzić treści modułu,
* moduły rozmieszczamy na stronach witryny, przypisując je do pozycji menu - dopóki więc nie skonfigurujemy pozycji menu, nie sposób przypisać do nich modułów.  


==Konfiguracja standardowych modułów==
W każdej świeżej instalacji Joomla! utworzone są trzy podstawowe moduły: Menu witryny, Logowanie i Ścieżka powrotu. 
Jeśli w szablonie nie ma specjalnych skryptów obsługujących menu, moduł menu jest konieczny, by zapewnić nawigację po witrynie. 
Moduł Logowanie konieczny jest tylko wówczas, gdy planujemy, że niektóre treści i usługi witryny będą dostępne tylko dla zarejestrowanych i zalogowanych użytkowników. Moduł wyświetla formularz logowania z nazwą użytkownika i hasłem oraz linki do ustawienia zapomnianego hasła lub odzyskania zapomnianej nazwy użytkownika.
Moduł Ścieżka powrotu wspomaga nawigację po witrynie, wskazując pozycję osiągniętą w menu.     
<!-- I tak moduł logowania ma znaczenie kluczowe w procesie udostępniania treści o ograniczonym dostępie Tobie (lub komukolwiek innemu) - w odróżnieniu od treści dostępnych publicznie. -->
{{Przypis|Więcej o modułach znajduje się tutaj - [[J3.5:Zaczynamy z Joomla/Menu i moduły w witrynie|Podstawy: Struktura witryny - udostępnianie treści przez menu i moduły]]}}

Jeśli do budowy strony wykorzystujemy domyślnie zainstalowany szablon Prostar czy Beez 3, nie tzreba wykonywać żadnych dodatkowych czynności, aby zobaczyć te moduły w witrynie. Jeśli natomiast skorzystamy z innego szablonu, niż domyślny, konieczna może być zmiana pozycji, w której moduł został domyślnie osadzony.  

Jak to zrobić, omawiamy na przykładzie modułu Logowanie. 

===Moduł Logowanie===
'''Aby zmienić ustawioną domyślnie pozycję modułu''' Logowanie:
:# Zorientuj się, jakimi dysponujesz pozycjami modułów w zainstalowanym szablonie. Jak sprawdzić rozmieszczenie pozycji modułów, opisywaliśmy w poradniku   [[J3.5:Zaczynamy_z_Joomla/Projektowanie_wyglądu_witryny|Projektowanie wyglądu stron - szablony]].
:# Przejdź na stronę '''Rozszerzenia {{rarr} Moduły''' <br />[[Plik:j35_jzz_menedzer_modulow.png|640px]]
:# W wykazie modułów kliknij odnośnik '''Logowanie''' [''Login Form'']. Przejdziesz na stronę edytora właściwości modułu.
:# Z listy rozwijanej '''Pozycja''' znajdującej się po prawej stronie ekranu wybierz pozycję, w której chcesz umieścić moduł. Domyślnie jest on osadzony w miejscu nazwanym '''Position-7'''. W naszym przykładowym szablonie jej odpowiednikiem jest pozycja '''prawa'''. Aby ją szybciej znaleźć, wpisujemy w polu tekstowym początek słowa ''prawa'', a następnie zaznaczamy na liście pozycję '''Prawa [right]''' w szablonie Daylinews<br />[[Plik:j35_jzz_moduly_logowanie_edytor_zmiana-pozycji-modulu.png]]
:# Zapisz nowe ustawienie, klikając w przyborniku przycisk '''Zapisz i zamknij'''.
:# Sprawdź na stronie startowej witryny, czy moduł jest widoczny.<br />[[Plik:j35_jzz_moduly_logowanie_w_szablonie_daylinews.png|640px]]

Podobną operację trzeba przeprowadzić także w odniesieniu do modułu '''Ścieżka powrotu''' [''Breadcrumbs''], który standardowo umieszczony jest w pozycji nazwanej '''position-2'''.

'''Aby wyłączyć moduł Logowanie''', jeśli nie będzie potrzebny, bo w witrynie nie planujemy ograniczać dostępu do treści:  
:# Przejdź na stronę '''Rozszerzenia {{rarr} Moduły'''
:# Kliknij ikonę stanu w kolumnie '''Stan''' (zielona fiszka). <br />[[Plik:j35_jzz_moduly_wycofaj-publikacje.png]]

==Tworzenie i konfiguracja nowych modułów==
Wraz z instalacją Joomla otrzymujemy ponad 20 modułów zaplecza. Wiele atrakcyjnych i użytecznych modułów można znaleźć w centralnym katalogu rozszerzeń - [http://extensions.joomla.org JED].

Moduły wbogacają zawartość witryny, a wiele z nich usprawnia system nawigacji po witrynie, dostarczając skrótów do treści umieszczonych na podstronach.
Przykładem bogatego w opcje konfiguracyjne jest moduł Artykuly z kategorii. Być może będzie przydatny w Twojej witrynie. Prześledźmy na jego przykładzie, jak utworzyć i skonfigurować nowy moduł.

'''Aby utworzyć nowy moduł''':
:# Przejdź na stronę menedżera modułów ('''Rozszerzenia {{rarr} Moduły''')  
:# Kliknij w przyborniku przycisk '''Utwórz'''
:# W oknie modalnym wskaż moduł '''Artykuły z kategorii'''<br />[[Plik:j35_jzz_moduly_utworz-wybor-modulu.png|640px]]
:# Na stronie podstawowych danych modułu:<br />[[Plik:j35_jzz_moduly_utworz-dane-podstawowe.png|640px]]
:#* Wpisz tytuł modułu
:#* Ustal tryb wyświetlania - '''Zwykły''' (moduł będzie wyświetlany na wszystkich podstronach wskazanych pozycji menu) lub '''Dynamiczny''' - na jednej z kolejnych kart będzie można zdecydować, czy moduł ma być wyświetlany na stronach artykułów, czy tylko na stronach z przeglądami i listami kategorii artykułów
:#* Wybierz pozycję, w której chcesz wyświetlać moduł na stronach witryny
:# Otwórz kartę '''Przypisz do stron pozycji menu<br />[[Plik:j35_jzz_moduly_utworz-przypisz-do-stron.png|640px]]
:#* Ustal regułę przypisania: Na wszystkich stronach, Tylko na zaznaczonych stronach albo Na wszystkich poza zaznaczonymi
:#* Zależnie od wybranej reguły - zaznacz lub odznacz strony, na których chcesz wyświetlać moduł
:# Na karcie '''Opcje trybu dynamicznego''' zdecyduj, czy wyświetlać moduł na stronach artykułów (jeśłi wczesniej został wybrany tryb dynamiczny)
:# Na karcie '''Opcje filtrowania''' ustal między innymi:<br />[[Plik:j35_jzz_moduly_utworz-opcje-filtrowania.png|640px]]
:#* Czy uwzględniać artykuły wyróżnione 
:#* Ile odnośników wyświetlać w module
:#* Z jakiej kategorii kategorii wybierać artykuły (można wybrać kilka kategorii)
:#* Zasady filtrowania według dat (niewidoczne na ilustracji)
:# Na karcie '''Opcje sortowania''' ustal:
:#* regułę sortowania (wg tytułów, daty utworzenia, kolejności ustawionej na zapleczu, itp)
:#* kierunek sortowania (rosnąco lub malejąco)
:# Na karcie '''Opcje grupowania''' ustal
:#* sposób, w jaki chcesz pogrupować artykuły - wg autorów, wg kategorii, wg roku lub wg roku i miesiąca publikacji 
:#* kierunek grupowania (rosnąco lub malejąco)
:#* format daty w przypadku, gdy chcesz grupować artykuły wg daty 
:# Na karcie '''Opcje wyświetlania''' dostosuj do wymagań witryny sposób prezentacji artykułów, m.in.<br />[[Plik:j35_jzz_moduly_utworz-opcje-wyswietlania.png|640px]]
:#* czy wyświetlać tytuł jako odnośnik do artykułu, czy także wprowadzenie i przycisk Czytaj więcej
:#* czy umieszczać daty, w jakim formacie i które (utworzenia, modyfikacji, publikacji)
:#* ile znaków wyświetlić w tytule, we wprowadzeniu, jeśli będzie wyświetlane.

=Treści witryny=
==Dodawanie artykułów==
Większość zawartości jest dodawana po utworzeniu odpowiednich pozycji menu.

Każda witryna ma własne zasady ustalania osób zamieszczających artykuły i aktualizujących treści. Jedną z zalet CMS takiego jak Joomla! jest możliwość zamieszczania artykułów przez znaczną liczbę osób posiadających stosowne uprawnienia.

{{Przypis|Tworzenie artykułów, zobacz: [[J3.5:Zaczynamy z Joomla/Tworzenie artykułów|Jak utworzyć nowy artykuł]]
oraz [[J3.5:Zaczynamy z Joomla/Od autora do wydawcy|Zarządzanie artykułami za pomocą narzędzi witryny]]. Możesz również skorzystać z menedżera artykułów w panelu administracyjnym.}}
<!--
==Przeniesienie istniejącej witryny do CMS Joomla!==
Zdarzają się witryny z ciekawą treścią i ze względu na możliwość bardziej elastycznego zarządzania taką treścią warto ją przenieść do witryny opartej na CMS Joomla!  *Nie istnieje opcja automatycznego - po naciśnięciu guzika - przeniesienia treści witryny do CMS Joomla!
Istnieje szereg strategii dokonania takiego przeniesienia. Prosta konwersja jest użyteczna wtedy, kiedy ilość treści do przeniesienia jest bardzo mała, lub witryna wyjściowa ma prostą strukturę. By osiągnąć najlepszy wynik, najlepiej jest ponownie przemyśleć projekt witryny i dopiero potem przenieść zawartość.
===Zwykła konwersja ===
W tym przypadku ponowne przemyślenie struktury witryny nie jest konieczne.

[[Jak_przekształcić_istniejącą_stronę_internetową_na_witrynę_Joomla!?|Tu omówiona jest metoda konwersji.]]
:*Proces rozpoczyna się od utworzenia nowych artykułów i skopiowania do nich treści z istniejącej witryny.
:*Pomija się projektowanie hierarchii zawartości.

W trakcie pracy, w miarę poznawania witryny źródłowej,  możesz modyfikować strukturę witryny docelowej. Musisz również:-
:*Dodać użytkowników z właściwymi prawami dostępu

===Wykorzystywanie istniejących treści w nowo utworzonej witrynie w Joomla!===
Proces projektowania proponowany w naszych poradnikach ukierunkowany jest na tworzenie nowej witryny. Możesz również wykorzystać strukturę starej witryny jako wskazówkę do utworzenia koniecznych sekcji, kategorii, i menu. Warto wiedzieć, że możesz stworzyć witrynę z wykorzystaniem domyślnego szablonu, który możesz później zmodyfikować (albo wykorzystać zupełnie inny szablon).  W konsekwencji musisz zdecydować o::-
:* utworzeniu kategorii i podkategorii
:* wyborze szablonu
:* rodzajach menu. Nie musisz trzymać się zwykłych menu artykułów - na przykład mógłbyś użyć układów przeglądów  i list
:* utworzeniu artykułów odpowiadających tym z dotychczasowej witryny
:* skopiowaniu i wklejeniu do edytora zawartości istniejącej witryny.
::konieczności modyfikacji szablonów i wykonaniu jakichś prac edytorskich.
::imporcie ilustracji
:* dodaniu użytkowników z właściwymi uprawnieniami

Te działania zapewnią - kosztem niewielkiej pracy koncepcyjnej - stworzenie od początku witryny o funkcjonalnościach właściwych dla Joomla! - a zarazem znacznie ograniczą bałagan i chaos. Najwięcej pracy trzeba będzie włożyć w przenoszenie treści i - jeśli to konieczne - w prace edytorskie.
-->
=Dalsze kroki=
* Nowo utworzona witryna wymaga codziennych czynności konserwacyjnych. Są one opisane w poradniku:  [[J3.5:Zaczynamy z Joomla/Codzienna administracja witryną Joomla!|Codzienna administracja witryną Joomla!]]
* Na temat Joomla dostępnych jest o wiele więcej opracowań niż tylko informacje podstawowe. Poniżej znajdują się linki do dalszych informacji.

==Informacje uzupełniające==

'''Konwersja istniejącej witryny do Joomla!'''
*[[Jak_przekształcić_istniejącą_stronę_internetową_na_witrynę_Joomla!?|Jak przekształcić istniejącą stronę internetową na witrynę Joomla!?]] Poradnik dotyczy Joomla! 1.5 - lecz ogólne zasady mają zastosowanie do innych wersji.
'''Przeniesienie wersji roboczej ze środowiska lokalnego do środowiska produkcyjnego'''
*http://docs.joomla.org/How_do_you_copy_a_site_from_localhost_to_a_remote_host%3F
:Do zrozumienia tego zagadnienia wymagana jest podstawowa wiedza informatyczna, w szczególności dotycząca zarządzania plikami i korzystaniem z protokołu FTP. Musisz również umieć logować się do panelu administracyjnego swojej usługi hostingowej.

{{Źródło|http://docs.joomla.org/J2.5:The_mechanics_of_creating_a_Joomla!_web_site|LornaS}}

{{Tłumacz|Skipper}}
<headertabs/>
<noinclude></noinclude>
__NOTOC__