--=REKLAMA=--

J2.5

Zaczynamy z Joomla/Poznajemy zaplecze administracyjne

Z Joomla!WikiPL

Wersja Zwiastun (dyskusja | edycje) z dnia 23:00, 7 mar 2014

(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)

Poznaj zaplecze administracyjne Joomla! 2.5

Zaplecze administracyjne Joomla! to obszar, który służy administratorom do zarządzania witryną. Celem tego poradnika jest przedstawienie zaplecza administracyjnego Joomla!.

Podstawy budowy witryn Joomla! 2.5

Istnieją cztery aspekty budowy nowej witryny internetowej Joomla!. Odnoszą się one również do przebudowy i zmian w witrynach istniejących oraz migracji witryn zbudowanych na starszych wersjach Joomla!.
  • Hierarchia zawartości: kategorie, podkategorie i artykuły
  • Spodziewani użytkownicy – co będą w witrynie przeglądać i robić, co jesteśmy im w stanie zaoferować;
  • Układ menu i rozmieszczenie niektórych usług (funkcji) w witrynie (modułów);
  • Projekt graficzny całej witryny

Każdy z tych aspektów powinien się opierać na założonych celach i oczekiwaniach wobec witryny. Trzeba więc sobie jasno zdawać sprawę, co witryna ma komunikować i posiadać jej plan. Łatwiej powiedzieć niż zrobić!

Kto skorzysta z tego poradnika?

  • Każdy, kto zamierza stworzyć witrynę opartą na Joomla!.
Poradnik został napisany jest z założeniem, że czytelnik zapoznał się z instalacją Joomla z przykładowymi danymi, ale nie korzystał jeszcze z zaplecza administracyjnego, a chce nauczyć się obsługi Joomla.

Jeśli Twoim zadaniem jest tylko wprowadzanie i uaktualnianie treści witryny, nie musisz korzystać z zaplecza - zadania redakcyjne można wykonywać za pomocą narzędzi dostępnych w części frontowej.

Co to jest zaplecze?

Strona zaplecza Joomla (ang. back-end) służy do zarządzania treścią, wyglądem i funkcjonalnością witryny. W tej części tworzysz podstawy swojej nowej witryny, a później ją rozwijasz - aktualizujesz i udoskonalasz.

Zaplecze nie jest widoczna dla odwiedzających witrynę (ang. front-end), zwaną też czasem frontonem. Do zaplecza można się zalogować tylko wówczas, gdy masz odpowiednie uprawnienia.

Uprawnienia użytkowników zaplecza

Istnieją trzy standardowe grupy użytkowników, którzy mają dostęp do zaplecza. To ważne, ponieważ mają oni uprawnienia do zmiany treści całej witryny i innych elementów.

  • Superużytkownicy [Super users]: mogą robić wszystko, w szczególności mogą zmieniać konfigurację i instalować nowe rozszerzenia.
  • Administratorzy [Administrators]: Mogą wykonywać większość operacji, z wyjątkiem instalowania rozszerzeń i zmian konfiguracji całej witryny. Nie mogą również modyfikować kont głównych administratorów.
  • Operatorzy [Managers]: Mogą się logować na zaplecze, ale mają dostęp tylko opcji umożliwiających dostosowanie menu witryny i zarządzanie artykułami.
Odsyłacz: Jest jeszcze jeden dokument z tego cyklu, który omawia role administratorów - zobacz Codzienna administracja witryną Joomla!

Nauka technik korzystania z zaplecza

Zaplecze administracyjne Joomla może przytłaczać nowicjusza ogromną ilością stron, narzędzi i opcji. Na odkrycie i zgłębienie wszystkich tajemnic zaplecza trzeba sporo czasu. Na szczęście nie trzeba dobrze znać wszystkich zakamarków zaplecza, żeby się nim sprawnie posługiwać. Na początek wystarczy ogólna orientacja.

  • Korzystaj z instalacji lokalnej:
Aby zapoznać się z zapleczem administracyjnym Joomla i jego narzędziami, najlepiej skorzystać z lokalnej testowej instalacji Joomla z przykładowymi danymi, ponieważ można zobaczyć różne rzeczy, nie czyniąc żadnych szkód w istniejącej witrynie.
Odsyłacz: Jak pobrać Joomla! i zainstalować go na swoim komputerze, opowiada inny dokument z tej serii. Zobacz poradnik: Lokalna_instalacja_Joomla!. Do ćwiczeń przedstawionych w tym poradniku potrzebna jest instalacja Joomla z przykładowymi danymi.

Logowanie się do zaplecza

  • Wpisz adres witryny, której zamierzasz używać.
Lokalna witryna z przykładowymi danymi jest dobrym miejscem na start - jeśli masz lokalną instalację i chcesz z niej skorzystać, wpisz w przeglądarce adres:
http://localhost/joomla15/administrator
Jeśli korzystasz z witryny w Internecie - adres jest taki sam, jak witryny, z tym że po ukośniku dopisujesz słowo "administrator":
http://www.twojadres.pl/administrator

Otworzy się strona logowania.

Logowanie do zaplecza Joomla 2.5

Wpisz nazwę i hasło użytkownika, a następnie kliknij przycisk Logowanie (Zaloguj).

Pulpit - pierwsza strona zaplecza

Strona, na którą trafiasz po zalogowaniu się do zaplecza, nazywana jest pulpitem, stroną startową albo panelem kontrolnym lub panelem sterowania. Zawiera skróty do najczęściej wykorzystywanych funkcji Joomla! oraz aktualne informacje o stanie witryny.

Tutaj administratorzy rozpoczynają swoją pracę. Z pulpitu można przejść natychmiast do tworzenia nowego artykułu lub zarządzania artykułami i kategoriami artykułów oraz rozpoczynać inne działania – projektowanie menu, konfigurowanie witryny, zarządzanie kontami użytkowników, językami witryny i zaplecza, mediami, itd.

Typy stron zaplecza

Wygląd stron zaplecza administracyjnego zależy od celów, jakim one służą. W praktyce spotkamy się z czterema rodzajami stron:

  • panele kontrolne, nazywane krótko pulpitami
Są to strony startowe, na których rozpoczynamy pracę. W standardowej wersji Joomla! mamy tylko jedną stronę tego typu – stronę główną. Swoje pulpity (strony startowe) ma wiele instalowanych dodatkowo komponentów. Na pulpitach znajdują się ikony i przyciski udostępniające wszystkie albo najczęściej używane funkcje oraz informacje ważne dla administratorów
  • menedżery
Są to strony, na których zarządzamy wieloma pozycjami. Znajdują się na nich wykazy pozycji oraz narzędzia umożliwiające ich dodawanie, kopiowanie, przenoszenie i usuwanie, a także zmianę ich stanu (np. publikacji, wyróżnienia). Aby uzyskać dostęp do tych stron, korzystamy zwykle z głównego menu zaplecza i menu lokalnych albo ze skrótów na pulpitach.
  • edytory
Są to strony z formularzami, za pomocą których tworzymy bądź poprawiamy elementy struktury witryny i konfigurujemy ich ustawienia. Oferują narzędzia, dzięki którym możemy dostosować różne aspekty witryny do swoich potrzeb i wymagań.
  • informatory
Są to strony zawierające różne informacje, potrzebne lub przydatne w zarządzaniu witryną.

Wygląd pulpitu

Pulpit – strona startowa zaplecza Joomla 2.5

Standardowy pulpit zawiera następujące elementy:

  • menu zaplecza (1): główne menu nawigacyjne, zawierające odnośniki do wszystkich bezpośrednio dostępnych stron zaplecza, a także – w menu Pomoc – odnośniki do witryn z informacjami przydatnymi dla administratorów,
  • menu użytkownika (2): dodatkowe menu narzędziowe, zawierające skrót otwierający witrynę oraz odnośniki Dostosuj konto i Wyloguj.
  • pasek skrótów (3): zestaw przycisków szybkiego dostępu do najczęściej potrzebnych funkcji administracyjnych,
  • aktualności administracyjne (4): zestaw aktualnych informacji o witrynie – wykazy zalogowanych użytkowników, nowych i popularnych artykułów, itp.; rodzaj wiadomości zależy od konfiguracji modułów zaplecza,
  • pasek stanu (5): zestaw informacji o bieżącej sytuacji: liczbie zalogowanych do witryny i zaplecza, nieprzeczytanych wiadomościach w skrytce pocztowej oraz odnośniki do podglądu witryny, wylogowania się z zaplecza i raportu o stanie gotowości do publikacji treści wielojęzycznych (jeśli skonfigurowano witrynę wielojęzyczną).

Korzystanie z pulpitu

Są tacy administratorzy, którzy natychmiast po zalogowaniu do zaplecza, przenoszą się na inne strony zaplecza – korzystając z menu administracyjnego albo dostępnych na pulpicie skrótów. Ale dla wielu administratorów pulpit jest źródłem ważnych informacji.

Na co koniecznie zwracać uwagę

Informacje w Pasku skrótów o aktualizacjach Joomla! i rozszerzeń

Dwa ważne dla każdego administratora komunikaty mogą pojawić się na pasku skrótów w ostatniej sekcji zatytułowanej Konserwacja. Informują one o ukazaniu się nowego wydania Joomla lub nowych wydań zainstalowanych w witrynie rozszerzeń, w związku z czym konieczna może być aktualizacja posiadanego oprogramowania.

Jeśli nie mamy połączenia z Internetem albo serwer nie może się połączyć z witrynami udostępniającymi informacje o aktualizacjach, komunikaty w module informują, że stan aktualizacji Joomla lub rozszerzeń jest nieznany.

Jesli mamy połączenie z Internetem, w module mogą ukazać się informacje, że nasz Joomla i nasze rozszerzenia są aktualne albo że pojawiły się aktualizacje.

W przypadku, gdy dostępna jest aktualizacja Joomla!, pojawi się także komunikat na górze strony:

Plik:J25 zzj system pulpit ikony skrotow akt 03.png

Mimo zachęcającego komunikatu „Aktualizuj teraz” zawsze przed przeprowadzeniem aktualizacji:

  • zapoznaj się z komunikatem o wydaniu nowej wersji – może zawierać istotne informacje decydujące o tym czy i jak przeprowadzić aktualizację; do oficjalnego komunikatu o nowym wydaniu można dotrzeć najszybciej, klikając przycisk Przegląd wiadomości w sekcji Wiadomości poinstalacyjne,
  • wykonaj kopię witryny, z której w razie nieudanego procesu aktualizacji będzie możliwe odtworzenie witryny.

Jeśli aktualizacja naprawia luki w zabezpieczeniach, należy ją zainstalować jak najpilniej. Jeśli natomiast aktualizacja zawiera tylko poprawki i udoskonalenia kodu, można ją przeprowadzić w dogodnym terminie.

Informacje na Pasku stanu o nieprzeczytanych wiadomościach

Jeśli do kontaktów między osobami logującymi się do zaplecza używany jest wewnętrzny system prywatnych wiadomości, trzeba – po zalogowaniu się do zaplecza - zwracać uwagę na informacje w pasku stanu, w którym – miedzy innymi znajduje się ikona z informacją o liczbie nieprzeczytanych wiadomości w skrytce pocztowej.

Widomym znakiem jest pomarańczowy kolor etykiety obok ikony koperty symbolizującej powiadomienia.

Plik:J25 zzj system pulpit pasek stnu.png

Korzystanie ze skrótów

Głównymi elementami pulpitu administratora są kolekcje skrótów.

Pasek skrótów

Na pasku skrótów w 6 sekcjach zgrupowano odnośniki zapewniające administratorom szybki dostęp do najczęściej używanych funkcji administracyjnych Zbadaj działanie każdego z tych odnośników, aby zdobyć orientację, co administrator może zrobić. Dla każdej z opcji dostępna jest pomoc podręczna on-line.

Artykuły

Cztery ikony skrótów i odnośniki prowadza do stron związanych z zarządzaniem artykułami

  • Utwórz artykuł: otwiera stronę, na której można utworzyć artykuł
  • Artykuły: otwiera stronę z listą artykułów, na której można je przeglądać, porządkować, tworzyć, kopiować, archiwizować, usuwać, publikować bądź wstrzymywać publikację, konfigurować szczegóły prezentacji.
  • Kategorie: otwiera stronę z listą kategorii, na której można je przeglądać, porządkować, tworzyć, kopiować, przenosić, usuwać, publikować bądź wstrzymywać publikację.
  • Media: otwiera stronę biblioteki mediów - narzędzia służącego do przechowywania, wczytywania i usuwania plików w różnych formatach - tekstowych, graficznych, dźwiękowych, itd. Zgromadzone w bibliotece media można wykorzystać jako ilustracje materiałów publikowanych na witrynie, jako załączniki oraz udostępniać użytkownikom w repozytoriach plików.

Struktura

W tym bloku znajdują się odnośniki do dwóch stron zaplecza służących zarządzaniu strukturą witryny:

  • Menu: otwiera stronę projektanta menu, na której można stworzyć nowe menu i nowe pozycje w poszczególnych menu, a także kopiować i przenosić je, usuwać, publikować i zatrzymywać publikację.
  • Moduły: otwiera stronę zarządzania modułami. Można tutaj tworzyć nowe moduły, konfigurować istniejące, kopiować je, usuwać, publikować i zatrzymywać publikację.

Użytkownicy Pod tym tytułem znajdziemy tylko jeden odnośnik:

  • Zarządzanie użytkownikami: otwiera stronę z wykazem zarejestrowanych użytkowników. Można tutaj skonfigurować opcje komponentu Użytkownicy, w tym np. zasady tworzenia nowych kont, dodawać nowe konta użytkowników, edytować dane użytkowników - zmienić hasło, preferowany język witryny i język zaplecza, domyślny edytor tekstu, przynależność do grupy użytkowników, a także gdy chcesz usunąć z bazy dane użytkowników albo uniemożliwić logowanie się do witryny.

Konfiguracja W tej części mamy trzy odnośniki:

  • Konfiguracja globalna: otwiera stronę edytora globalnej konfiguracji domyślnych ustawień witryny. Prawo dokonywania zmian standardowo ma tylko superużytkownik (główny administrator witryny)
  • Szablony: otwiera stronę, na której zarządzamy stylami szablonów i szablonami odpowiedzialnymi za wygląd witryny i zaplecza. Znajdziemy tutaj zarówno narzędzia konfiguracji szablonów, jak i modyfikacji istniejących szablonów oraz tworzenia nowych w oparciu o kopie zainstalowanych szablonów.
  • Języki: otwiera stronę, na której zarządzamy tłumaczeniami interfejsu Joomla oraz językami treści witryny wielojęzycznej. Tutaj m.in. ustawiamy domyślny język etykiet i komunikatów ekranowych witryny i zaplecza.

Moduły w centralnej części pulpitu W instalacji Joomla z przykładowymi danymi w centralnej części pulpitu opublikowane są trzy moduły zaplecza:

  • Zalogowani (Logged): wyświetla odnośniki do kont użytkowników do witryny i zaplecza, umożliwia wylogowanie użytkowników zalogowanych do witryny,
  • Popularne artykuły (Popular): wyświetla odnośniki do najczęściej przeglądanych artykułów, liczbę odsłon i daty utworzenia,
  • Nowe artykuły (Latest Content): wyświetla odnośniki do najnowszych artykułów, daty ich utworzenia i nazwy autorów,


Korzystanie z menu zaplecza

Rozwijane menu zaplecza w standardowej instalacji Joomla

Rozwijalne menu zaplecza udostępnia wszystkie funkcje zaplecza administracyjnego. Dokładna zawartość menu, a zwłaszcza pozycje menu Komponenty, zależy od konkretnej witryny. Na ilustracji powyżej widoczne są tylko podstawowe komponenty w świeżej instalacji Joomla! (zdjęcie ekranu z lokalnej instalacji Joomla z przykładowymi danymi).

Menu zaplecza w instalacji z dodatkowymi komponentami

Gdy zostaną zainstalowane dodatkowe funkcje (rozszerzenia), można je zwykle zobaczyć za pośrednictwem tego menu. Poniżej zdjęcie z witryny, w której zainstalowano dodatkowo m.in. komponent Akeeba Backup i dodatkowy edytor JCE.

Obejrzyj każde menu po kolei. Nie musisz na początku wszystkiego rozumieć, ani tym bardziej zapamiętywać, ale rozwiń każde menu i przeczytaj nazwy wszystkich pozycji, aby zdobyć przynajmniej ogólną orientację.


Menedżery - strony zarządzania wieloma pozycjami

Wszystkie strony zarządzania wieloma pozycjami są do siebie podobne, oparte są na podobnym układzie i zawierają podobne zestawy narzędzi. Jako że w języku polskim nie ma odpowiedniego słowa, które sygnalizowałoby funkcje tych stron, określamy je zapożyczonym z angielskiego wyrazem menedżer. Ale można by też nazwać je przeglądami czy zarządcami.

Na każdej stronie tego typu wyświetlane są tabele z kluczowymi informacjami o elementach struktury witryny oraz udostępniane są narzędzia do zarządzania tymi pozycjami, umożliwiające ich dodawanie, kopiowanie, przenoszenie i usuwanie, a także zmianę ich stanu (np. publikacji, wyróżnienia).

Dostęp do stron menedżerów

Najprościej trafić do potrzebnych menedżerów za pomocą górnego rozwijanego menu. Niemal wszystkie pozycje widoczne po rozwinięciu głównych pozycji menu zaplecza prowadzą do stron zarządzania wieloma elementami witryny.

Jeśli jesteś na pulpicie, możesz też kliknąć wybrany odnośnik w pasku skrótów po lewej stronie ekranu

Przykład – strona Artykuły

Bardzo dobrym przykładem menedżera jest strona służąca do zarządzania artykułami. Zapoznaj się z nią.

  • w pasku skrótów na pulpicie kliknij odnośnik Artykuły albo
  • z rowijalnego menu zaplecza wybierz pozycję Artykuły.

Na stronie Artykuły można wyodrębnić 8 części typowych dla menedżerów.

Strona zaplecza - Artykuly - przykładowa strona typu menedżer

Na szczycie strony znajduje się pasek z rozwijanym menu zaplecza (1). Poniżej znajduje się pasek tytułowy (2), a pod nim przybornik (3), zwany też paskiem narzędziowym. Z lewej strony obszaru roboczego wyświetlane jest menu lokalne (4). Nad obszarem roboczym zgromadzono zestaw filtrów (5) umożliwiających ograniczanie zakresu pozycji wyświetlanych w obszarze roboczym (6). W obszarze roboczym mamy przegląd pozycji – w tym przypadku artykułów. W poszczególnych kolumnach przeglądu wyświetlane są kluczowe informacje o każdej z pozycji. Poniżej wykazu pozycji mamy do dyspozycji pasek paginacji (7) umożliwiający nawigację między kolejnymi stronami wykazu. Na samym dole strony menedżera, podobnie jak na innych stronach, znajduje się pasek stanu i stopka (8).

Aby uprościć interfejs menedżerów, niektóre rzadziej używane funkcje zostały ukryte, ale bardzo łatwo można je przywołać w razie potrzeby. Na przykład, wystarczy kliknąć w zestawie filtrów przycisk Narzędzia wyszukiwania, aby odsłonić ukryte wcześniej filtry stanu, kategorii, poziomów dostępu, itd., dzięki którym można wyselekcjonować pozycje określonego typu, np. z jednej kategorii, jednego autora, w jednym języku, itp.


Ukryte filtry na stronie menedżera artykułów

Podobnie, gdy klikniemy umieszczony w przyborniku przycisk Przetwarzaj, w oknie modalnym zostaną wyświetlone narzędzia przetwarzania wsadowego, które we wcześniejszych wersjach Joomla znajdowały się w obszarze roboczym pod wykazem pozycji. (Aby skorzystać z tych narzędzie, trzeba wcześniej zaznaczyć na liście pozycje, które chcemy skopiować lub przenieść, zmieniając równocześnie niektóre ich właściwości).

Przetwarzanie wsadowe

W zarządzaniu pozycjami wykazu przydatne będą czasem niewidoczne na pierwszy rzut oka narzędzia dostępne w wierszu nagłówkowym tabeli.

Nagłówek tabeli z wykazem pozycji na stronie menedżera artykułów

Zmiana kolejności pozycji

Wszystkich pozycji: Kliknięcie ikony umieszczonej nad pierwszą kolumną wykazu (1), a przedstawiającej dwie strzałeczki umożliwi przestawienie kolejności pozycji. Po kliknięciu tej ikony obok pojawi się druga ikona – strzałeczka skierowana w górę.

Gdy ją klikniemy, uporządkujemy pozycje w kolejności od ostatniej do pierwszej. Gdy klikniemy ją ponownie, uporządkujemy pozycje w kolejności od pierwszej do ostatniej Jednej pozycji: Aby przemieścić konkretną pozycję, trzeba uchwycić wskaźnikiem myszki 3 kropeczki w pierwszej kolumnie wykazu, a następnie przemieścić ją w wybrane miejsce. W trakcie przemieszczania cały wiersz zostanie wyróżniony zielonym kolorem (w standardowym szablonie zaplecza).

Plik:J25 zzj artykuly lista artykulow kolejnosc.png

Kliknięcie krateczki (2) umieszczonej w wierszu nagłówkowym w 2 kolumnie spowoduje zaznaczenie wszystkich pozycji w tabeli. Kliknięcie nazwy kolumny, np. słowa Tytuł, Dostęp, Autor czy Język spowoduje uporządkowanie pozycji w kolejności alfabetycznej lub odwrotnie, gdy kolumna zawiera dane tekstowe, albo w kolejności rosnącej lub malejącej, gdy kolumna zawiera dane liczbowe.

Wybór i zaznaczanie pozycji

Na stronie menedżera można wykonywać różne operacje równocześnie na wielu pozycjach lub tylko na jednej wybranej. Aby wykonać jakąś operację na wielu pozycjach, np. opublikować je albo wycofać z publikacji lub przenieść do archiwum, trzeba je najpierw zaznaczyć. W tym celu klikamy pole wyboru, znajdujące się w drugiej kolumnie tabeli po lewej stronie tytułu pozycji. Jeśli chcemy zaznaczyć wszystkie pozycje na jednej stronie tabeli albo odznaczyć wszystkie zaznaczone, trzeba kliknąć w polu wyboru umieszczonym w wierszu nagłówka w drugiej kolumnie:

Plik:J25 zzj artykuly lista artykulow zaznacz.png

Zmiana stanu pozycji

Do najczęściej wykonywanych operacji należą zmiany stanu pozycji. Pozycja może być opublikowana, wycofana z publikacji, wyróżniona, zarchiwizowana, wyrzucona do Kosza. Aby dokonać zmiany stanu wielu pozycji, zaznaczamy je, a następnie klikamy odpowiedni przycisk w przyborniku. Jeśli chcemy zmienić stan jednej pozycji, posługujemy się narzędziami dostępnymi w kolumnie Stan, w której przy każdej pozycji znajduje się niewielka kontrolka złożona z dwóch ikon i listy rozwijanej. Pierwsza ikona sygnalizuje stan publikacji, druga wyróżnienie, a lista rozwijalna umożliwia przeniesienie pozycji do archiwum lub wyrzucenie do Kosza albo opublikowanie pozycji zarchiwizowanych lub wyrzuconych.

Stan publikacji

Gdy ustawimy wskaźnik myszki nad ikoną stanu publikacji, zostanie wyświetlony komunikat z dokładniejszymi informacjami:

Ikony stanu pozycji na stronie menedżera artykułów

Generalnie istnieją dwa stany publikacji: pozycja może być opublikowana i nieopublikowana.

Stan publikacji nie jest równoznaczny z widocznością pozycji w witrynie. Stan Opublikowana oznacza jedynie, że pozycja została zaakceptowana do publikacji. Natomiast to, czy będzie widoczna w witrynie, zależy od dwóch czynników. Po pierwsze od tego, czy zostanie udostępniona za pomocą jakiejś pozycji menu lub odnośnika. I po drugie, od ustawień terminów rozpoczęcia i zakończenia publikacji. Ikona stanu publikacji może wskazywać na kombinację stanów pozycji. Na przykład pozycja może być opublikowana, ale oczekiwać, aż nadejdzie zaplanowany termin rozpoczęcia publikacji. Stany pozycji opublikowanej może być oznaczony jako:

  • „w trakcie” publikacji: jeśli nie ustalono terminów rozpoczęcia i zakończenia publikacji albo aktualnie mamy czas po terminie rozpoczęcia publikacji i przed terminem zakończenia publikacji
  • „oczekuje” na publikację: jeśli jeszcze nie nadszedł zaplanowany termin publikacji
  • publikacja „wygasla”: jeśli minął zaplanowany termin zakończenia publikacji

Stan Nieopublikowana oznacza, że pozycja nie została jeszcze zaakceptowana do publikacji albo została wycofana z publikacji. Znaczenie poszczególnych ikon objaśnia ilustracja poniżej:

Plik:J25 zzj ikony stanu 02.png

Zmiany stanu za pomocą listy rozwijalnej

Opcje listy rozwijalnej zależą od wybranego widoku. W standardowym widoku listy pozycji na liście rozwijalnej mamy dwie opcje:

Plik:J25 zzj ikony stanu 03.png

  • Archiwizuj: przenosi pozycję do archiwum
  • Wyrzuć: przenosi pozycję do kosza

W widoku listy pozycji wyrzuconych do kosza na liście rozwijalnej mamy opcje:

Plik:J25 zzj ikony stanu 04.png

  • Archiwizuj: przenosi pozycję do archiwum
  • Opublikuj: przywraca pozycję z Kosza i zmienia jej stan na Opublikowana, nawet jeśli przed wyrzuceniem do kosza była Nieopublikowana.

W widoku listy pozycji zarchiwizowanych na liście rozwijalnej mamy opcje:

Plik:J25 zzj ikony stanu 05.png

  • Odarchiwizuj: przywraca pozycję z archiwum i ustala jej stan na Nieopublikowana.
  • Wyrzuć: przenosi pozycję do kosza


Edytory – strony do tworzenia i konfiguracji elementów witryny

Strony, które służą do tworzenia i konfiguracji elementów witryny, możemy nazwać formularzami lub edytorami. Tak jak menedżery, strony te są do siebie podobne, a ich elementy mają stałą lokalizację.

Dostep do stron edytorów

Strony edytorów mogą być wywołane na kilka sposobów:

  • gdy klikniemy odnośnik lub ikonę skrótu Utwórz..., np. artykuł, kategorię, moduł, pozycję menu,
  • gdy w wykazie pozycji na stronie menedżera klikniemy tytuł pozycji,
  • gdy w wykazie pozycji na stronie menedżera zaznaczymy jakąś pozycję, a następnie klikniemy w przyborniku przycisk Dostosuj
  • gdy klikniemy odnośnik lub przycisk otwierający stronę konfiguracji ustawień, np. przycisk Opcje umieszczony w przybornikach na stronach menedżerów czy odnośniki typu Konfiguracja lub Ustawienia w menu zaplecza (np. w przypadku rozszerzeń niezależnych projektantów).

Przykład – strona Utwórz artykuł

Najlepszym przykładem interfejsu strony typu edytor jest strona Utwórz artykuł.

  • jeśli jesteś na pulpicie - kliknij w pasku skrótów odnośnik Utwórz artykuł albo wybierz z menu zaplecza pozycję Artykuły    Utwórz artykuł
  • jesli jesteś na stronie menedżera Artykuły, kliknij w przyborniku zielony przycisk Utwórz.

Przykładowa strona typu edytor - Utwórz artykuł

Podobnie jakna stronach menedżerów, na górze strony mamy rozwijane menu zaplecza (1), ale na stronach edytorów jest ono zwykle wyłączone. Poniżej menu znajduje się pasek tytułu strony, a poniżej pasek narzędziowy, nazywany krótko przybornikiem (2) i (3). Po lewej stronie przybornika mamy zestaw przycisków umożliwiających zakończenie pracy edytora (Zapisz, Zapisz i zamknij, Zapisz i nowy, Anuluj), a po prawej stronie przycisk Pomoc, który wywołuje stronę z pomocą podręczną.

Pod przybornikiem znajdują się pola tytułu pozycji (4), w których umieszczamy tytuł pozycji i wykorzystywany w adresach internetowych tytuł zastępczy (alias).

Poniżej na jednej lub wielu kartach (5) rozmieszczone są różne składniki formularzy sieciowych – pola tekstowe, listy i pola wyboru, przyciski radiowe, przy użyciu których administratorzy wprowadzają pewne informacje.

Na stronach służących do tworzenia artykułów na pierwszej karcie zatytułowanej Treść mamy po lewej stronie wielowierszowe pole tekstowe (6) wyposażone w wizualny edytor kodu HTML, a po prawej stronie pasek ustawień podstawowych (7), na którym znajduje się kilka rozwijanych list wyboru i przycisków umożliwiających określenie podstawowych właściwości artykułu.

Na kolejnych kartach można zdefiniować różnorodne opcje konfigurujące sposób prezentacji artykułu.

Strony informacyjne

Oprócz omówionych powyżej trzech typów stron „roboczych”, bo umożliwiających wykonywanie różnych operacji, spotykamy w Joomla jeszcze strony informacyjne (informatory). Przykładem są wszystkie strony pomocy podręcznej czy też strony w menu System /Informacje o systemie.

Odsyłacz: Wyposażenie Joomla! w pomoc podręczną jest jego ogromnym walorem. Korzystanie z pomocy podręcznej wymaga uprzedniego jej skonfigurowania. Jak skonfigurować pomoc podręczną w Joomla i jak z niej korzystać, dowiesz się z poradnika Korzystanie z pomocy podręcznej

Zakończenie pracy - wylogowanie

Po zakończonej pracy na zapleczu należy się wylogować. Służą do tego celu:

  • opcja Wyloguj w rozwijanym menu użytkownika po prawej stronie ekranu
  • odnośnik Wyloguj w pasku stanu na dole ekranu.
  • Wiele witryn wyloguje Cię automatycznie, jeśli nic nie robiłeś na stronie przez określony czas - zazwyczaj około 15 minut. Dzieje się tak ze względu na bezpieczeństwo.
  • Aby się wylogować::
Kliknij odnośnik Wyloguj w prawym górnym rogu ekranu administracyjnego.

Po wylogowaniu się powrócisz na stronę logowania. Możesz z niej przejść na witrynę lub ponownie zalogować się do zaplecza.

Sesja operatora zaplecza

Udane logowanie na zaplecze otwiera sesję operatora zaplecza. System generuje unikalny identyfikator sesji i rejestruje go w bazie danych wraz z danymi użytkownika (nazwa, numer identyfikacyjny, identyfikator grupy) oraz czasem rozpoczęcia sesji. Dane o otwartej sesji przesyłane są również do komputerów zalogowanych użytkowników i zapisywane w małych plikach tekstowych, zwanych ciasteczkami od angielskiego cookies. Ten zestaw informacji wykorzystywany jest do kontroli dostępu.

Bezpieczeństwo sesji

Kontrola dostępu polega na sprawdzaniu identyfikatora sesji zapisanego w bazie danych Joomla! z danymi zapisywanym w ciasteczku. Gdy przeglądarka przesyła jakiekolwiek żądanie do serwera, dołącza identyfikator sesji. Jeśli identyfikator zgadza się z zapisanym w bazie danych, serwer odpowiada na żądania otrzymane z przeglądarki użytkownika. Jeśli nie, serwer wysyła do przeglądarki komunikat o próbie nieuprawnionego dostępu albo o wygaśnięciu sesji. Identyfikator sesji oparty jest na czterech elementach:

  • generowanym podczas instalacji Joomla! szyfrze złożonym z 16 znaków, zapisywanym w pliku configuration.php w zmiennej $secret,
  • pełnym numerze IP komputera użytkownika,
  • liczbie losowej,
  • danych przeglądarki (np. Mozilla/5.0 (Windows; U; Windows NT 5.1; en-US; rv:1.8.1) Gecko/20061010 Firefox/2.0) .

Dzięki takiej procedurze zmniejszone jest ryzyko nieuprawnionego dostępu do zaplecza. Trzeba jednak zdawać sobie sprawę, że internetowi rozbójnicy potrafią uzyskać dostęp do strzeżonych zasobów w wyniku przechwycenia sesji.

Przechwytywanie sesji polega na próbach przejęcia poprawnego klucza sesji, aby uzyskać nieautoryzowany dostęp do usług bądź informacji systemu komputerowego. Zwykle odnosi się do nieuprawnionego wejścia w posiadanie klucza sesji, wykorzystywanego do identyfikacji użytkownika podczas jego wizyty w witrynie internetowej. Jest to istotne zagadnienie przy konstruowaniu stron internetowych, gdyż ciasteczka wykorzystywane do utrzymywania sesji mogą być bardzo łatwo ukradzione, na przykład poprzez wykorzystanie technik XSS.

Czas trwania sesji

Czas trwania sesji ustawiony jest domyślnie w konfiguracji globalnej Joomla! na 15 minut. Czas ten jest automatycznie przedłużany, jeśli operator wykonuje działania rozpoznawalne przez Joomla!.

Oznaką aktywności administratora są wszelkie czynności polegające na:

  • wywołaniu dowolnej strony zaplecza – wyborze dowolnej opcji z menu administratora lub przez naciśnięcie odnośnika w modułach administratora (np. ikony skrótu),
  • wykonaniu dowolnej operacji za pomocą jednego z przycisków w pasku narzędzi,
  • zmianie stanu elementu wywołanej naciśnięciem ikony wskaźnika stanu na listach elementów w menedżerach (np. opublikowanie bądź zakończenie publikacji).

Joomla! nie rozpoznaje jako aktywności administratora czynności redakcyjnych czy korektorskich w edytorach, o ile administrator nie skorzysta z przycisku Zapisz. Jeśli więc administrator będzie przez dłuższy czas redagować artykuł czy materiał statyczny i nie skorzysta z przycisku Zapisz, to czynności te nie zostaną potraktowane jako aktywne zachowania.

Więcej informacji

  • Pomoc w Sieci: Niemal na wszystkich stronach zaplecza w przyborniku znajduje się ikona Pomoc łącząca z witryną dokumentacji Joomla! Każde z opracowań daje pełną informację na temat wszystkich funkcji dostępnych na stronie używanego aktualnie menedżera czy innej otwartej strony zaplecza.

Doświadczonym czytelnikom korzystanie z Pomocy nie sprawi trudności. Projektanci mogą dodawać szczegóły do pomocy sieciowej, będzie to na pewno mile widziane. Początkujący mogą stwierdzić, że nie zawsze rozumieją stosowane słownictwo. Nie zniechęcaj się - w miarę nabywania doświadczenia w korzystaniu z pomocy podczas budowania swojej witryny, wzrastać będzie Twoje rozumienie pojęć i obeznanie ze słownictwem.

Więcej szczegółów

Podręcznik administratora on-line

  • Joomla! Podręcznik administratora - on-line