--=REKLAMA=--
![]() |
Pierwsze kroki z Joomla 3.5
Wróć do portalu dla nowicjuszy |
![]() |
xxxxxx
Stworzenie użytkownikom możliwości kontaktu z redakcją witryny to nie tylko dobry zwyczaj, ale i powinność. W Joomla! w prosty i łatwy sposób można udostępniać odwiedzającym formularze kontaktowe dzięki komponentowi Kontakty. Komponent Kontakty nie tylko umożliwia porozumiewanie się z administratorami i redaktorami witryny, czy komórkami organizacyjnymi wydawcy w przypadku witryny firmowej, ale może posłużyć do tworzenia branżowych katalogów adresowych - osób, firm, instytucji, urzędów, itd. z pełnym zestawem informacji teleadresowych.
Mniej znaną „zdolnością” tego komponentu jest możliwość wykorzystania go do budowy innego typu katalogów, np. portfolio, katalogu produktów czy internetowej encyklopedii. Tę ostatnią „umiejętność” zaprezentowano w przykładowych danych umieszczonych w Joomla 2.5.
Informacje kontaktowe są standaryzowane, a konfigurowane parametry pozwalają zdecydować o opublikowaniu wszystkich bądź wybranych szczegółów każdego kontaktu. Dane kontaktowe mogą zawierać nazwę organizacji, instytucji, działu, imię i nazwisko osoby, stanowisko służbowe, jeśli jest to kontakt firmowy, adres pocztowy, telefon, faks, adres poczty elektronicznej.
Użytkownicy mogą importować dane kontaktowe do wizytówek elektronicznych (vCard).
W tym opracowaniu objaśnimy, w jaki sposób umieścić w swojej witrynie stronę z formularzem kontaktowym, za pomocą którego odwiedzający witrynę będą mogli wysłać list do redakcji czy wydawcy witryny.
Do udostępnienia odwiedzającym formularza kontaktowego prowadzą trzy kroki:
Prześledźmy wykonanie tych operacji.
W komponencie Kontakty stosowana jest standardowa hierarchia treści - podstawową jednostką organizacyjną treści jest pojedynczy kontakt. Każdy kontakt musi być przypisany do jakiejś kategorii. Kategorie mogą być grupowane w kolekcje kategorii z dowolną ilością poziomów zagnieżdżenia.
W większości witryn z pewnością w zupełności wystarczy jedna kategoria kontaktów, w której będą przechowywane wszystkie kontakty. Jeśli jednak zamierzamy w swojej witrynie udostępniać np. branżowy katalog firm albo katalogi kontaktowe rozrzuconych po całym kraju filii czy oddziałów naszej firmy, rozsądnym rozwiązaniem jest uporządkowanie ich w odrębnych kategoriach.
Aby przygotować kategorie kontaktów, z rozwijalnego menu zaplecza wybierz pozycję Komponenty /Kontakty /Kategorie kontaktów. Możesz też wybrać pozycję Kontakty, a następnie w menu lokalnym kliknąć zakładkę Kategorie.
Znajdziesz się na stronie menedżera kategorii kontaktów. W świeżo zainstalowanym Joomla! mamy już utworzoną jedną domyślną kategorię kontaktów nazwaną Uncategorised.
Zmienimy tę nazwę na polską. Zaznacz pole wyboru obok tytułu tej kategorii i kliknij w przyborniku przycisk Dostosuj albo po prostu kliknij tytuł Uncategorised. Oba sposoby spowodują otwarcie strony edytora kategorii.
Strona edytora kategorii kontaktów jest podobna do strony edytora kategorii artykułów, ale kategorie w komponentach są w Joomla! odrębnymi strukturami treści, innymi niż kategorie artykułów.
Tworząc nową kategorię, wystarczy ustalić jej tytuł. Ale my musimy wykonać dwie czynności.
Najpierw, usuwamy z pola Tytuł słowo Uncategorised i wpisujemy np. Nieskategoryzowane albo Nieprzypisane (do kategorii). Taki tytuł sugeruje, że mogą istnieć kontakty nieumieszczone w jakiejś kategorii. W rzeczywistości jest to niemożliwe. Kategoria Nieskategoryzowane jest również kategorią. A tytuł Nieskategoryzowane oznacza jedynie tyle, że zawiera kontakty, których nie przypisaliśmy jeszcze do innych kategorii, bo ich np. nie mamy albo nie mieszczą się w żadnej z dotychczas utworzonych. Jeśli w naszej witrynie będziemy mieć tylko jeden czy kilka kontaktów i nie potrzebujemy tworzyć kategorii kontaktów, to tę jedną niezbędną możemy zatytułować np. Ogólna.
Ponieważ zmieniliśmy tytuł kategorii, to musimy dostosować do niego alias. Alias jest to nazwa zastępująca tytuł pozycji w adresach internetowych. Joomla! tworzy potrzebne aliasy automatycznie z tytułów pozycji. Wystarczy więc, że usuniemy dotychczasowy wpis, a nowy alias zostanie utworzony podczas zapisywania zmienionych danych kategorii.
W edytorze kategorii możemy ustalić jeszcze szereg innych szczegółów i parametrów. Jeśli jednak tego nie uczynimy, Joomla! zastosuje wartości domyślne. A więc przyjmie np., że kategoria będzie opublikowana, dostępna dla wszystkich odwiedzających i przypisana do wszystkich języków.
Po dokonaniu wszystkich niezbędnych zmian klikamy w przyborniku ikonę Zapisz i zamknij, aby zapamiętać dane kategorii w bazie danych.
Jeśli chcesz, możesz od razu stworzyć więcej kategorii kontaktów. Aby przyspieszyć nieco tworzenie kolejnych kategorii, możesz wykorzystać do zapisania zmienionych danych jeden z pozostałych przycisków w przyborniku:
W komponencie Kontakty formularze kontaktowe są jedną z opcji kontaktów. Aby więc udostępnić w witrynie formularz Napisz do nas, trzeba utworzyć przynajmniej jeden kontakt. W tym celu po przygotowaniu kategorii przejdź na kartę Wizytówki, klikając odnośnik Wizytówki w menu lokalnym, a następnie kliknij w przyborniku ikonę Utwórz.
Znajdziesz się na stronie edytora wizytówek. Wprawdzie mamy tutaj niemało opcji, ale nie oznacza to, że wszystkie musimy rozpatrzyć i odpowiednio ustawić. Aby przygotować do publikacji formularz kontaktowy, wystarczy że:
W polu Nazwa kontaktu wpisujemy np. Nasze biuro.
Z rozwijalnej listy Kategoria wybieramy kategorię Nieskategoryzowane lub Ogólne, jeśli taką utworzyliśmy. Jeśli utworzyliśmy tylko jedną kategorię, nowy kontakt zostanie do niej przypisany automatycznie.
Na karcie Opcje wizytówki po prawej stronie ekranu wypełniamy pole email, wpisując adres, na jaki chcemy otrzymywać pocztę. Możemy również podać inne dane kontaktowe, ale nie jest to konieczne.
Aby zakończyć tworzenie wizytówki, klikamy w przyborniku ikonę Zapisz i zamknij.
Okno edytora wizytówki zostanie zamknięte, nowo utworzona wizytówka pojawi się na liście kontaktów.
Aby nowa pozycja treści była widoczna w witrynie, nie wystarczy, że ją utworzymy i skonfigurujemy. Musimy ją jeszcze udostępnić w witrynie jako główną treść strony albo jako treść towarzyszącą treści głównej, treść poboczną. Główną treść stron udostępniamy za pomocą pozycji menu. Natomiast treści poboczne udostępniamy w modułach.
Formularz kontaktowy umieścimy w naszej witrynie za pomocą pozycji menu. Z rozwijalnego menu zaplecza wybierz odnośnik Menu/Menu witryny/Utwórz pozycję menu, aby otworzyć edytor Projektanta nowej pozycji menu.
Pierwszą czynnością, którą należy tutaj wykonać, jest określenie typu pozycji menu, jaki chcemy utworzyć. Kliknij przycisk Wybierz obok pola przeznaczonego na Typ pozycji menu.
Joomla! otworzy okno modalne Wybierz typ pozycji menu. W wykazie dostępnych typów pozycji menu kliknij Pojedynczy kontakt w grupie pozycji Kontakty. Zauważ, że po ustawieniu wskaźnika myszki nad nazwą typu pozycji widoczny jest zwięzły opis.
Po wybraniu typu pozycji menu powrócisz na stronę edytora pozycji menu. W polu Typ pozycji menu' widoczna będzie nazwa wybranego typu. Najpierw ustalamy tytuł pozycji menu - może to być np. Napisz do nas. Następnie musimy wskazać, który z kontaktów będzie połączony z tworzoną pozycją menu. W tym celu w zestawie Wymagane ustawienia po prawej stronie ekranu klikamy przycisk Zmień kontakt.
Joomla! otworzy okno modalne z wykazem dostępnych wizytówek. W naszym przypadku zbytniego wyboru nie mamy - zaznaczamy pozycję Biuro Fundacji. Gdy tylko klikniemy wybraną pozycję, Joomla! przeniesie nas z powrotem na stronę edytora pozycji menu.
Wszystkie niezbędne dane naszej nowej pozycji menu zostały określone. Aby sfinalizować ustawienia, klikamy w przyborniku ikonę Zapisz i zamknij.
Znajdziemy się na stronie z listą pozycji menu utworzonych w głównym menu witryny. Fakt, że utworzyliśmy nową pozycję menu, potwierdza komunikat wyświetlany tuż nad filtrami. Sprawdźmy efekt w witrynie. W module menu powinna się pojawić nowa pozycja: Napisz do nas. Jej kliknięcie otworzy stronę z formularzem kontaktowym do biura fundacji.
Raczej nie o taki efekt nam chodziło. Formularza kontaktowego na stronie nie widać - jest ukryty pod zakładką. Jest to efekt domyślnego ustawienia opcji kontaktów. Oczywiście, możemy je zmienić tak, aby wyświetlać rozwinięty formularz.
W tym celu wracamy na zaplecze na stronę komponentu Kontakty i w przybornika wybieramy ikonę Opcje, co spowoduje wywołanie w oknie modalnym karty Opcje komponentu Kontakty.
Na pierwszej z kart - Kontakt - odszukujemy parametr Format wyświetlania i wybieramy z rozwijalnej listy zamiast domyślnie wybranej opcji Harmonijka opcję Prosty. Nowe ustawienie zapamiętujemy, klikając odnośnik Zapisz w prawym górnym rogu okna.
Następnie przechodzimy na główną stronę witryny i odświeżamy widok strony Napisz do nas.
Takie rozwiązanie jest chyba znacznie lepsze - wręcz zachęca do napisania i wysłania wiadomości, choć wygląd strony warto by jeszcze wzbogacić.
Nie jest to trudne. Możemy dodać więcej danych kontaktowych. Możemy zilustrować kontakt fotografią. Możemy umieścić dodatkowe informacje i wzbogacić je np. mapą Google. Możemy umieścić na stronie rozwijalną listę innych dostępnych witrynie kontaktów.
Jonathan i Lisa Price w swojej książce Profesjonalny serwis WWW napisali: Zamiast bezosobowych formularzy dostarczajcie pełne adresy kontaktowe - a jeśli można - i wasze zdjęcia. I dalej: Umieszczenie na stronie swojego nazwiska, a nawet zdjęcia, adresu e-mail, adresu zwykłej poczty i (najbardziej pożądanego) numeru telefonu sprawia, że klienci mają poczucie, że naprawdę kontaktują się z żywym człowiekiem, a nie z automatycznym robotem do obsługi poczty.
I jeszcze:
Dodatkowo, jeśli wasza firma może sobie na to pozwolić, rozszerzcie zakres osób odpowiedzialnych za odpowiadanie na e-maile klientów i zasugerujcie, że jeśli pytanie dotyczy na przykład drukarek, to właściwym adresatem jest jedna osoba, a jeśli problem dotyczy skanera, powinni się zwrócić do innego specjalisty.
To, że akurat Twoja witryna nie jest witryną firmy, nie ma znaczenia... Bo czyż rzeczywiście nie jest?
Jak się przekonaliśmy, umieszczenie na stronie witryny zbudowanej w Joomla! formularza kontaktowego jest bardzo prostą operacją. W kilka minut można udostępnić odwiedzającym i formularz kontaktowy, i całe możliwe bogactwo informacji kontaktowych. Zarówno do jednej osoby, jak i do każdego członka zespołu administratorów - jeśli zechcesz. Nawet więcej. Komponent Kontakty umożliwia stworzenie książki adresowej, na dodatek z podziałem na kategorie kontaktów. I jeszcze więcej - odwiedzający Twoją witrynę będą mogli nie tylko przeglądać zgromadzone wizytówki czy katalogi kontaktów, ale pobierać i zapisywać udostępnione dane kontaktowe w postaci elektronicznych wizytówek, które można importować np. do telefonu komórkowego czy klienta poczty elektronicznej albo organizera osobistego czy firmowego systemu CRM.
W wyniku lektury tego opracowania potrafisz:
W Joomla! można zamieszczać doniesienia z kanałów internetowych oraz udostępniać własne kanały informacyjne.
Kanał internetowy albo kanał informacyjny jest to format danych wykorzystujący XML przeznaczony do przesyłania subskrybentom często aktualizowanych treści.
Dokumenty XML zawierające doniesienia są generowane automatycznie przez system obsługujący witrynę i zapisywane na serwerze w specjalnym katalogu (w Joomla w katalogu /cache). Zawartość kanałów jest również odświeżana automatycznie w odstępach czasu określonych w konfiguracji witryny.
Pobieranie doniesień z udostępniających je serwisów informacyjnych i witryn jest możliwe dzięki zastosowaniu jednego z dwu konkurujących standardów - Atom i RSS, występującego w 9 różnych odmianach. Dzięki zastosowaniu tej technologii można upowszechniać inne treści cyfrowe, w tym obrazy, dźwięki, wideo.
Doniesienia z kanałów informacyjnych docierają do subskrybentów natychmiast po połączeniu z Internetem dzięki dodatkom zainstalowanym w przeglądarkach internetowych lub programach pocztowych albo zainstalowanemu w komputerze czytnikowi kanałów informacyjnych.
Korzystanie z kanałów informacyjnych w Joomla! obsługuje komponent i moduł Doniesienia, a udostępnianie własnych kanałów internetowych moduł Kolporter.
Kanały informacyjne określane są w społeczności internetowej różnymi nazwami, także jako źródła RSS, kanały RSS, zawartość zespolona, czy źródła sieci Web. Stąd też w poprzednich polskich tłumaczeniach i wydaniach Joomla po polsku stosowaliśmy takie nazwy, jak 'kanał RSS' , 'wieści RSS', 'Spinacz RSS', 'Kolporter RSS'. Nowe nazwy komponentu i modułu Doniesienia nawiązują do wyrażeń typu „doniesienia prasowe”, „jak donosi agencja”, wskazując, że mamy do czynienia z wiadomościami, a dokładniej ze skrótami wiadomości pochodzących z innych źródeł.
Przed dodaniem kanałów informacyjnych z innych stron do własnej witryny należy uważnie zapoznać się z warunkami, na jakich wydawcy witryn je udostępniają. Fakt udostępnienia kanału informacyjnego nie jest bowiem równoznaczny ze zgodą wydawcy na publikowanie doniesień w innych witrynach. Niejednokrotnie kanały informacyjne publikowane są tylko do prywatnego użytku. Internauci mogą subskrybować kanały informacyjne za pomocą swojej przeglądarki internetowej albo specjalnego czytnika. Jeśli więc w warunkach korzystania z witryny udostępniającej kanały informacyjne nie ma stosownych oświadczeń wydawcy, a chcielibyśmy publikować ich doniesienia w swojej witrynie, należy się zwrócić do z prośbą o wyrażenie na to zgody. Udostępniając własne kanały informacyjne, nie zapomnijmy opublikować oświadczenia o możliwości ich wykorzystania na innych stronach na przykład w regulaminie witryny.
W tym opracowaniu zaprezentujemy możliwości wykorzystania komponentu i modułu Doniesienia do wzbogacenia treści swojej witryny. Pokażemy również, jak udostępniać własne kanały informacyjne.
Syndykacja, czyli gromadzenie treści z wielu różnych źródeł i ich udostępnianie w swojej witrynie wymaga:
Źródła kanałów informacyjnych w komponencie Doniesienia, podobnie jak inne elementy treści, gromadzone są w kolekcjach nazywanych kategoriami. Każde źródło musi być przypisane do jednej z istniejących kategorii doniesień.
W świeżej instalacji Joomla! mamy już utworzoną jedną, domyślną kategorię doniesień, nazwaną Uncategorised. Tłumaczymy ten tytuł na język polski jako Nieprzypisane albo Nieskategoryzowane, ale takie tłumaczenie sugeruje, że mogą istnieć kanały informacyjne nieprzyporządkowane do żadnej kategorii. Oczywiście, nie mogą - każde źródlo trzeba przypisać do jakiejś kategorii. Właściwszym byłby więc np. tytuł Ogólne.
Aby dostosować kategorie doniesień do planu swojej witryny, wybierz z rozwijalnego menu zaplecza pozycję Komponenty /Doniesienia/Kategorie. Znajdziesz się na jednej z dwóch kart menedżera doniesień.
Aby zmienić nazwę domyślnej kategorii doniesień, kliknij tytuł Uncategorised.
W formularzu Dostosuj kategorię doniesień musimy dokonać zmiany w dwóch miejscach:
Tytuł może być wyświetlany na stronie z listą kategorii doniesień i stronie z listą źródeł w kategorii, dlatego warto poświęcić chwilę na zastanowienie się, jak zatytułować kategorie. Tytuły powinny być zwięzłe, ale jednocześnie jak najlepiej sygnalizować tematykę doniesień albo zbiór źródeł.
W naszej przykładowej witrynie Fundacji Dlaczego Nie początkowo będziemy gromadzić wszystkie kanały informacyjne w jednej kategorii. Zamierzamy w niej publikować informacje z życia innych organizacji pozarządowych, więc odpowiednim będzie np. tytuł W organizacjach pozarządowych.
Wszystkie pozostałe ustawienia możemy pozostawić bez zmian - tam, gdzie to konieczne, Joomla! zastosuje ustawienia domyślne, a więc będzie to kategoria bez kategorii nadrzędnej, opublikowana, dostępna dla wszystkich i we wszystkich językach. Nie musimy też dokonywać żadnych zmian w ustawieniach opcji na kartach po prawej stronie, choć na pewno warto się zastanowić nad uzupełnieniem opcji metadanych.
Niektóre wyszukiwarki internetowe wykorzystują treść opisu-streszczenia podanego w metadanych, prezentując witrynę w wynikach wyszukiwania, jak to widać na ilustracji poniżej.
Zaznaczony opis pochodzi właśnie z metadanych.
Słowa kluczowe natomiast wykorzystywane są przy indeksowaniu treści stron. W dobie semantycznego Internetu dla wyszukiwarek liczy się przede wszystkim treść stron, a nie słowa kluczowe wpisywane w metadane, ale dlatego właśnie warto się chwilę zatrzymać nad wykorzystaniem opcji metadanych.
A poruszamy tę kwestię przy okazji komponentu Doniesienia, bo nasz wpływ na treść stron generowanych z innych źródeł jest znikoma. Nie jesteśmy w stanie powodować, aby w doniesieniach z tych stron zawsze znalazły się słowa kluczowe ważne z naszego punktu widzenia. Mamy natomiast wpływ na dobór słów kluczowych w metadanych naszej witryny. Jeśli pominiemy opcje metadanych w ustawieniach kategorii, Joomla! umieści w nagłówku strony opis witryny i słowa kluczowe ustalone w konfiguracji witryny. Zastanówmy się, czy takie rozwiązanie nam odpowiada. Jeśli nie, zdefiniujmy zwięzły opis i słowa kluczowe w opcjach metadanych w kategorii doniesień. Następnie rozważmy, czy umieszczone tu słowa kluczowe znalazły się w tytule i opisie kategorii, jeśli go sporządziliśmy. Przemyślmy też, czy nie zrezygnowaliśmy zbyt pochopnie z opisu w szczegółowych danych kategorii doniesień. Wszak to jedyne miejsce, poza tytułem kategorii, które może być nośnikiem słów kluczowych wyszczególnionych w metadanych. Redagując opis kategorii, zadbajmy o to, aby znalazły się w nim słowa kluczowe ważne dla treści naszej witryny.
Zobacz na ilustracji powyżej, jak można skorelować streszczenie i słowa kluczowe w metadanych z opisem kategorii. Zwróć uwagę, że słowa kluczowe w opisie mają taką samą formę gramatyczną, w jakiej znalazły się w metadanych. Zauważ też, że opis kategorii i opis w opcjach metadanych różnią się. W opcjach metadanych mamy streszczenie - informację, co zawiera kategoria.
Gdy skończysz konfigurowanie ustawień kategorii, kliknij w przyborniku w prawym górnym rogu strony przycisk Zapisz i zamknij.
Narzędzia do gromadzenia źródeł doniesień i zarządzania nimi znajdują się na karcie Źródła menedżera doniesień. Aby się do nich dostać, wybieramy z menu zaplecza pozycję Komponenty/ Doniesienia/ Źródła. Jeśli jesteśmy na stronie Kategorie doniesień, możemy skorzystać z menu lokalnego i kliknąć zakładkę Źródła.
Aby dodać do kolekcji nowe źródło doniesień, klikamy ikonę Utwórz, umieszczoną w przyborniku.
Na stronie edytora Doniesienia: Źródło określamy podstawowe własności kanału informacyjnego - tytuł, adres, przynależność do kategorii, kolejność i inne oraz opcje - publikacji, wyglądu i metadanych.
Aby dodać nowe źródło, musimy wypełnić w formularzu dwa pola:
Wszystkie pozostałe ustawienia możemy pozostawić bez zmian. Podobnie jak w przypadku ustawień kategorii, Joomla! zastosuje ustawienia domyślne tam, gdzie to będzie konieczne.
Zacznijmy nietypowo, bo od łącza. Żeby dodać źródło, musimy znać adres kanału informacyjnego, z którego będziemy pobierać wiadomości. A nie jest to po prostu adres witryny, tylko adres pliku XML serwującego doniesienia.
Brzmi prosto, ale nie zawsze jest proste. Niekiedy trzeba przeszukać całą witrynę, bo interesująca nas ikona może się znajdować w różnych miejscach (na górze, na dole, z boku strony), a niektóre z witryn serwują wiele kanałów informacyjnych.
Dobrym przykładem może być witryna ngo.pl. Stosunkowo łatwo znajdziemy ikonę RSS - jest na głównej stronie na górze w lewym pasku, tuż pod odnośnikiem „Co to są organizacje pozarządowe”. Ale adres, z jakim łączy ikona nie jest, jak się łatwo przekonać, adresem kanału informacyjnego.
Gdy klikniemy ikonę, znajdziemy się na stronie witryny objaśniającej, czym są kanały informacyjne. Dopiero na tej stronie znajdziemy w prawym pasku bogaty zestaw ikon i odnośników do udostępnianych w tej witrynie kanałów informacyjnych.
W naszej przykładowej witrynie fundacji Dlaczego Nie interesujące mogą być najważniejsze albo wszystkie wiadomości z witryny ngo.pl oraz wiadomości z regionu, w którym działa nasza fundacja.
Klikamy prawym przyciskiem myszki ikonę źródła opisaną jako 'najważniejsze', a następnie wybieramy z podręcznego menu opcję Kopiuj adres linku. Skopiowany adres wklejamy w polu Łącze.
Określanie tytułów pozycji w Joomla! jest obowiązkowe. W przypadku komponentu Doniesienia często stosowaną praktyką jest tytułowanie źródeł nazwami witryn, z których pochodzą wiadomości.
To dobra praktyka, jeśli... subskrybujemy z witryny tylko jeden kanał informacyjny. Gdy interesuje nas więcej źródeł z jednej witryny, ich tytuły trzeba koniecznie zróżnicować.
Jeśli zatytułujesz pozycję tak samo, jak inna już istniejąca w tej samej kategorii, próba zapisania nowej pozycji zakończy się komunikatem, że inny kanał informacyjny w tej kategorii ma taki sam alias.
Oczywiście, można sobie z tym kłopotem poradzić - wystarczy ręcznie zmienić na inny alias tytułu, ale sensowniej jest po prostu poprawić tytuł, który powinien być unikatowy - spełnia przecież rolę identyfikacyjną i porządkującą.
Nasze źródło zatytułujmy np. ngo.pl :: najważniejsze wiadomości. Jeśli zdecydujemy się dodać do zbioru naszych źródeł kolejny kanał z tej witryny, zatytułujemy go wówczas np. ngo.pl :: doniesienia z Łódzkiego.
Na kartach po lewej stronie ekranu możemy konfigurować różne opcje dodawanej pozycji. W przypadku komponentu Doniesienia są to opcje publikacji, wyglądu i metadanych.
Możliwość konfigurowania różnych opcji daje administratorom kontrolę nad różnymi aspektami prezentacji treści witryny. W praktyce najczęściej pozostawiamy ustawienia domyślne. Taka praktyka pozwala nam zaoszczędzić sporo czasu, ale też może skutkować różnymi niespodziankami. Mądre ludowe przysłowie radzi, by spieszyć się powoli, dzięki czemu wykonamy zadanie dokładniej, nie pomijając czasem bardzo istotnych szczegółów. Ustawienia opcji doniesień są dobrym przykładem. Jeśli chwilę zatrzymamy wzrok na opcjach publikacji, naszą uwagę powinny skupić dwa ustawienia:
Zostały wyróżnione gwiazdką, co oznacza, że są ustawieniami wymaganymi. Dodatkowym wyróżnieniem jest niebieski kolor tła pól zawierających wartości.
Możemy pozostawić wartości domyślne - w efekcie na naszej stronie będzie publikowanych 5 doniesień, a system będzie co 60 godzin (3600 minut/60 minut) odświeżał plik pobrany ze źródła. Czy rzeczywiście odpowiadać nam będzie taka „świeżość” doniesień? Zamiast najnowszych - doniesienia sprzed 2-3 dni?
Te 3600 domyślnie ustawionych minut jest pozostałością z wcześniejszych wersji Joomla!, gdy czas odświeżania pamięci podręcznej określano w sekundach. Ale 3600 sekund to tylko jedna godzina, a nie 60! Koniecznie więc trzeba tę wartość poprawić, wpisując np. 1440, co spowoduje, że wiadomości będą odświeżane co 24 godziny.
Doniesienia z innych witryn możemy opublikować w swojej witrynie na dwa sposoby:
Do publikacji doniesień jako głównej treści strony dysponujemy trzema typami pozycji menu:
Wybór typu pozycji menu zależy od założeń projektowych witryny. Spis wszystkich kategorii doniesień wykorzystamy w dużej witrynie, w której będziemy agregować doniesienia z rozlicznych źródeł uporządkowanych w wielu kategoriach. Gdy mamy jedną czy dwie kategorie doniesień, wykorzystamy najpewniej spisy wszystkich doniesień w wybranej kategorii. A gdy chcemy udostępniać doniesienia z jednego - dwóch źródeł, dobrym rozwiązaniem może być nawet moduł.
Przetestujmy wszystkie rozwiązania.
Procedurę tworzenia nowej pozycji menu już znamy. Wybieramy z głównego rozwijalnego menu zaplecza pozycję Menu /Menu witryny (lub inne) /Utwórz pozycję menu.
Na stronie projektanta pozycji menu klikamy przycisk Wybierz obok pola przeznaczonego na Typ pozycji menu.
W oknie modalnym Wybierz typ pozycji menu w grupie pozycji generujących strony doniesień zaznaczamy opcję: Pojedyncze źródło.
Po dokonaniu wyboru powrócimy z powrotem do projektanta pozycji menu.
Jak zawsze przy tworzeniu nowej pozycji menu musimy ją zatytułować oraz wskazać treści, które będą prezentowane na stronie.
Tytuły pozycji menu powinny być zwięzłe, sygnalizować treści jednym - dwoma słowami na tyle jasno, by odwiedzający witrynę nie musieli się zastanawiać, co kryją odnośniki zatytułowane w wyszukany sposób. Zatytułujmy więc słowem Doniesienia.
Następnie klikamy na karcie Wymagane ustawienia po prawej stronie Wybierz źródło, aby wskazać kanał informacyjny, z którego doniesienia będziemy publikować na swojej stronie. Otworzy się znane nam już okno modalne.
Zaznaczamy np. pozycję ngo.pl::najważniejsze wiadomości. Kliknięcie tytułu źródła przeniesie nas z powrotem do projektanta pozycji menu. Aby dokończyć tworzenie nowej pozycji menu, klikamy przycisk Zapisz w przyborniku. Dzięki temu pozostaniemy w oknie projektanta pozycji menu (za chwilę będziemy testować dwa kolejne typy pozycji menu).
Wywołanie z menu witryny pozycji Doniesienia otwiera stronę zatytułowaną tak, jak źródło doniesień. Treść strony stanowi 5 ponumerowanych skrótów wiadomości. Ich tytuły są odnośnikami do artykułów opublikowanych w witrynie źródłowej. Ten domyślny widok doniesień z jednego źródła można zmienić, ustawiając Opcje kanału i Opcje wyglądu strony w ustawieniach pozycji menu.
Powróćmy na moment na zaplecze i zmodyfikujmy domyślne ustawienia.
W ustawieniach Opcje kanału zarządzimy ukrywanie treści doniesień. A w Opcjach wyglądu strony wyświetlanie nagłówka. Jeśli chcemy, aby w nagłówku wyświetlać inny tytuł, niż tytuł pozycji menu, definiujemy go w polu Nagłówek strony.
Rezultat zmienionych ustawień porównujemy z poprzednim widokiem.
Opcje prezentacji pojedynczego kanału informacyjnego można też ustawić na stronie Utwórz/Dostosuj źródło komponentu Doniesienia.
Do publikacji doniesień z wielu źródeł odpowiedniejszym będzie jeden z dwu pozostałych układów stron komponentu Doniesienia.
Przetestujmy układ stron prezentujących doniesienia z wybranej kategorii. Wracamy na zaplecze do otwartego projektanta pozycji menu. Aby zmienić wybrany poprzednio układ strony, ponownie klikamy przycisk Wybierz typ pozycji menu, a następnie w oknie modalnym w grupie pozycji Doniesienia zaznaczamy opcję Jedna kategoria doniesień - lista.
Zmiana typu pozycji menu powoduje przeładowanie na strony projektanta pozycji menu. W polu Typ pozycji menu pojawi się nazwa wybranego układu strony, a po prawej stronie pojawia się zestaw nowych kart z opcjami pozycji menu. Nie musimy na nich dokonywać żadnych zmian, bo na karcie Wymagane ustawienia system dokonał już wyboru jednej jedynej kategorii, jaką utworzyliśmy. Możemy więc zapisać zmienione ustawienia i sprawdzić w witrynie, jak prezentuje się układ strony typu lista doniesień w wybranej kategorii.
Tym razem na treść strony składa się opis wybranej kategorii doniesień i umieszczona w tabeli lista odnośników do stron z doniesieniami ze źródeł, jakie przypisaliśmy do kategorii. Kliknięcie jednego z odnośników zaprowadzi nas na stronę prezentującą doniesienia z jednego źródła. Pozycja menu typu Jedna kategoria doniesień - lista generuje więc dwupoziomowy element struktury treści witryny - stronę przejściową albo - jak kto woli - otwierającą ze spisem źródeł zgrupowanych w kategorii oraz strony typu „doniesienia z jednego źródła”.
Nawet jeśli utworzyliśmy tylko jedną kategorię doniesień, możemy doświadczyć praktycznie, jak witrynie prezentuje się lista wszystkich kategorii.
Jeszcze raz powracamy na stronę projektanta pozycji menu i klikamy przycisk Wybierz obok pola przeznaczonego na Typ pozycji menu, a w oknie modalnym w grupie pozycji generujących strony doniesień zaznaczamy pierwszy z typów: Wszystkie kategorie doniesień - lista.
Program przeniesie nas z powrotem do projektanta pozycji menu. Tytuł pozycji menu, podobnie jak poprzednio, pozostawiamy niezmieniony. Ponieważ zdecydowaliśmy się tym razem na układ strony wyświetlającej listę kategorii, musimy wskazać na karcie Wymagane ustawienia kategorię zawierającą wewnątrz inne kategorie.
Pamiętamy, że utworzyliśmy tylko jedną kategorię doniesień. Skąd zatem na rozwijalnej liście wyboru wzięła się kategoria nazwana Główna? Co to jest za kategoria?
Skoro nie tworzyliśmy tak nazwanej kategorii, to domyślamy się, że nie jest to kategoria doniesień. Rzeczywiście. Jest to specjalna konstrukcja systemowa, kategoria najwyższego poziomu, korzeń, z którego „wyrastają” pnie drzew kategorii w komponentach (w tym także kategorii artykułów). Kategoria ta jest niezbędnym elementem struktury kategorii treści Joomla!.
Główna systemowa kategoria treści objawia swą użyteczność w takich przypadkach, z jakim właśnie mamy do czynienia. Ponieważ na karcie Wymagane ustawienia musimy wskazać kategorię zawierającą wewnątrz inne kategorie, wskazujemy kategorię główną. Bo przecież wewnątrz kategorii W organizacjach pozarządowych nie ma żadnych innych kategorii (podkategorii).
Gdybyśmy wskazali tę jedną jedyną kategorię, jaką utworzyliśmy, zamiast listy kategorii otrzymalibyśmy jedynie stronę z tytułem, bez żadnej treści.
Gdy zapiszemy nowe ustawienia i odświeżymy wygląd strony Doniesienia, zobaczymy w witrynie niezbyt bogatą treść - tytuł strony i jeden odnośnik. Odnośników byłoby, oczywiście więcej, gdybyśmy utworzyli więcej kategorii. Ten ubogi widok możemy nieco wzbogacić dzięki ustawieniom opcji listy wszystkich kategorii.
Opcje listy wszystkich kategorii doniesień możemy skonfigurować w dwóch miejscach:
Niestety, w przypadku komponentu Doniesienia, ustawienia dokonane globalnie nie działają. Trzeba ich dokonać w opcjach pozycji menu.
Poniżej objaśniamy znaczenie poszczególnych opcji.
Pozostawienie opcji domyślnych (Globalnie) może - z powodu wspomnianego błędu systemu - nie przynieść spodziewanego efektu.
Po zapisaniu nowych ustawień strona z listą kategorii doniesień może się prezentować, jak na ilustracji poniżej:
Pod tytułem strony zostanie umieszczony opis głównej kategorii lub kategorii nadrzędnej, a poniżej bloki prezentujące kategorie doniesień: odnośnik do strony kategorii, opis z ilustracją (jeśli w ustawieniach kategorii dodamy ilustrację), informacja o liczbie doniesień w kategorii.
Jak widać, pozycja menu typu Wszystkie kategorie doniesień - lista tworzy nam w witrynie trzypoziomową strukturę treści. Najpierw wyświetlana jest strona otwierająca z listą odnośników do wszystkich kategorii. Kliknięcie odnośnika przenosi nas na stronę przejściową zawierającą odnośniki do wszystkich doniesień w wybranej kategorii (u nas w kategorii W organizacjach pozarządowych). Ze strony przejściowej (drugiego poziomu) możemy wywołać strony z wiadomościami z różnych źródeł.
Dla odwiedzających witrynę może to być zbyt długa ścieżka - zanim więc zdecydujemy się na wykorzystanie tego typu pozycji menu, rozważmy, czy jest to konieczne, czy nie sensowniej umieścić w menu 2-3 odnośniki do stron typu lista doniesień w jednej kategorii.
Powtórzmy - treści w witrynie opartej na Joomla! publikujemy albo jako główne treści strony, umieszczając w menu witryny odnośniki generujące układy stron wybranego typu, albo jako treści poboczne, korzystając z modułów. W przypadku Doniesień mamy do dyspozycji obie możliwości. W świeżym Joomla! zainstalowany jest moduł Doniesienia, którym można się posłużyć do publikacji wiadomości z jednego źródła.
Narzędzia do zarządzania modułami witryny znajdują się na pierwszej karcie strony Rozszerzenia/Moduły.
W standardowej instalacji Joomla! włączone są tylko 3 spośród blisko 24 standardowych modułów witryny. Aby dodać nowy już zainstalowany moduł, klikamy w przyborniku ikonę Utwórz.
Joomla! otworzy okno modalne Wybierz typ modułu. W wykazie dostępnych odnajdujemy moduł Doniesienia. Ustawienie wskaźnika myszki nad modułem powoduje wyświetlenie w dymku zwięzłego opisu modułu. Nazwy modułów są łączami. Klinięcie nazwy modułu wywoła formularz do edycji jego własności.
Utworzenie i publikacja nowego modułu wymaga wykonania kilku czynności:
Sposób prezentacji doniesień w module zależy od ustawienia opcji podstawowych. Na ilustracji powyżej po lewej przedstawiono moduł wyświetlający 7 doniesień. W ustawieniach wyłączono wyświetlanie skrótów wiadomości. Na ilustracji po prawej przedstawiono moduł wyświetlający 3 doniesienia. W ustawieniach włączono wyświetlanie skrótów wiadomości i ograniczono do 15 liczbę słów w skrótach.
Udostępnianie własnych kanałów informacyjnych w Joomla jest tak proste, że prościej już tego chyba uczynić nie można - wystarczy w widocznym miejscu strony opublikować moduł Kolporter i… gotowe.
Procedurę dodawania modułu przedstawialiśmy przed chwilą. Powtórzmy ją.
Na stronie Rozszerzenia/Moduły klikamy w przyborniku ikonę Utwórz, aby utworzyć nowy moduł. Zostanie wyświetlone okno, w którym wybieramy typ modułu.
Zaznaczenie modułu Kolporter przeniesie nas na stronę edytora własności modułu.
Opublikowany moduł będzie widoczny tylko na tych stronach, z których Joomla! może generować kanały informacyjne, a więc na stronach typu: przegląd artykułów, lista artykułów, lista kontaktów, itp. Na stronach, z których nie można generować doniesień, np. na stronie wyświetlającej formularz kontaktowy czy na stronach wyświetlających pojedyncze artykuły moduł Kolporter jest ukrywany.
Podstawowe ustawienia modułu nie wyczerpują wszystkich możliwości konfiguracyjnych kanałów informacyjnych w witrynie. Poza ustawieniami opcji modułu kanały informacyjne konfigurowane są:
Dwie istotne opcje ustawiane są w Konfiguracji globalnej witryny. Aby je skonfigurować, wybieramy z menu zaplecza pozycję Witryna/ Konfiguracja globalna.
Opcje konfiguracji kanałów informacyjnych spotkamy również w ustawieniach komponentów, które oferują układy treści prezentujące przeglądy wielu pozycji, np. w standardowych komponentach Artykuły, Kontakty i Zakładki. W przypadku komponentu Artykuły możemy ustawić trzy opcje:
W przypadku komponentów Kontakty czy Zakładki w opcjach komponentów można skonfigurować jedynie ustawienie: Łącze modułu Kolporter.
Jak widać, ustawienia domyślne skonfigurowane są zgodne z powszechnie stosowaną praktyką. Zwykle nie trzeba ich modyfikować.
Jeśli chcemy zmodyfikować domyślne globalne ustawienia poczynione w opcjach komponentów, możemy to uczynić także w opcjach konkretnych pozycji menu, a wiec w ustawieniach stron, na których udostępniane będą kanały informacyjne.
Przykładowo w ustawieniach pozycji menu typu przegląd artykułów wyróżnionych znajduje się karta Opcje integracji, na której można skonfigurować dwie pierwsze opcje konfigurowane w globalnych ustawieniach artykułów (trzecia zostanie prawdopodobnie dodana w jednej z kolejnych wersji Joomla!
Komponent Doniesienia oraz moduły Doniesienia i Kolporter umożliwiają wykorzystanie w witrynach opartych na Joomla! kanałów informacyjnych - gromadzenia i publikowania doniesień z innych witryn za zgodą ich wydawców oraz udostępniania do subskrypcji własnych kanałów informacyjnych.
Aktualne doniesienia z innych witryn można prezentować w swojej witrynie za pomocą jednego z trzech układów stron oferowanych przez komponent Doniesienia albo za pomocą modułu Doniesienia. Własne kanały informacyjne można udostępniać za pomocą modułu Kolporter.
Po lekturze i wykonaniu zadań przedstawionych w tym opracowaniu potrafisz:
W wielu witrynach publikowane są zestawy odnośników do innych witryn o podobnej tematyce, do stron partnerskich albo innych powiązanych z tematyką witryny zasobów internetowych.
Udostępnianie zbiorów zewnętrznych zasobów internetowych nie tylko wzbogaca witrynę i ułatwia użytkownikom dotarcie do innych stron o zbliżonej bądź podobnej tematyce, ale także pomaga skutecznie promować Twoją witrynę dzięki możliwości wymiany linków z wydawcami innych witryn.
W Joomla! gromadzenie i udostępnianie zbiorów wartościowych adresów internetowych umożliwia komponent Zakładki. Oryginalna angielska nazwa komponentu brzmi Weblinks. We wcześniejszych tłumaczeniach Joomla! używaliśmy również nazw 'Katalog WWW' oraz 'Zasoby'. Trzecia już zmiana nazwy komponentu jest wynikiem poszukiwania określenia, które najlepiej oddawałoby sens ogólnego angielskiego 'łącza internetowe', które niekoniecznie przecież muszą być adresami stron internetowych. Komponent Zakładki może bowiem posłużyć nie tylko do budowy i prezentacji katalogów stron WWW, ale z powodzeniem nada się do udostępniania plików do pobrania - pakietów oprogramowania, dokumentów tekstowych, zdjęć, multimediów.
W tym opracowaniu objaśnimy, w jaki sposób za pomocą narzędzi komponentu Zakładki prowadzić w swojej katalog przydatnych łączy i włączyć do jego wzbogacania użytkowników witryny. Stworzenie i prowadzenie stron z katalogiem ciekawych stron wymaga pięciu działań:
Zaczynamy.
Podobnie jak w komponentach Kontakty i Doniesienia w komponencie Zakładki stosowana jest standardowa hierarchia treści - podstawową jednostką organizacyjną treści jest pojedyncza zakładka - adres strony internetowej albo jakiegoś dokumentu. Każdy adres musi być przypisany do jakiejś kategorii. Kategorie mogą być grupowane w kolekcje kategorii z dowolną ilością poziomów zagnieżdżenia.
Aby przygotować kategorie zakładem, wybierz z rozwijalnego menu zaplecza pozycję Komponenty /Zakładki /Kategorie.
Możesz też wybrać pozycję Zakładki, a następnie w menu lokalnym kliknąć zakładkę Kategorie.
W świeżej instalacji Joomla! istnieje kilka domyślnych kategorii treści, w tym kategoria zakładek nazwana Uncategorised. Potrafimy już ją zmienić na nazwę polską. Kliknij tytuł Uncategorised, aby zmienić nazwę domyślnej kategorii zakładek.
Wiemy już, że wystarczy w miejsce starego tytułu wpisać nowy i usunąć poprzedni alias tytułu, a następnie kliknąć przycisk Zapisz, znajdujący się w przyborniku w prawym górnym rogu ekranu, aby zmienić tytuł kategorii. Tak też czynimy.
O pomyślnym zapisaniu zmienionych danych kategorii informuje nas komunikat wyświetlany tuż pod tytułem strony. Zauważ też, że zapisując zmienione dane kategorii, Joomla! utworzył alias z tytułu kategorii.
Umyślnie skorzystaliśmy z przycisku Zapisz, aby pozostać w oknie edytora kategorii, dzięki czemu będziemy mogli stworzyć nieco szybciej kolejne kategorie.
Choć w początkach istnienia witryny może nam w zupełności wystarczyć jedna ogólna kategoria zakładek, warto jednak z myślą o przyszłości od razu założyć dwie lub nawet trzy kategorie. W jednej możemy na przykład gromadzić odnośniki do stron partnerskich, w drugiej do zasobów dotyczących dziedzin naszej działalności, a w trzeciej łącza do różnych dokumentów, które zaoferujemy odwiedzającym witrynę do pobrania.
Aby utworzyć nową kategorię zakładek i pozostać w edytorze, klikamy w przyborniku ikonę Zapisz jako kopię.
Znamy już tę procedurę. Joomla! utworzy nową kategorię z takimi samymi ustawieniami, jak utworzona poprzednio. Nowej kategorii nadaje zmieniony tytuł i alias oraz kolejny numer identyfikacyjny. Poprawmy tytuł, np. na Nasi partnerzy oraz usuńmy alias tytułu. Następnie znowu klikamy przycisk Zapisz, aby zapamiętać zmienione dane i pozostać w oknie edytora kategorii, po czym znowu klikamy w przyborniku przycisk Zapisz jako kopię.
Jak widać na ilustracji Joomla! utworzył kolejną kategorię z identyfikatorem 9 oraz zmodyfikowanym tytułem i aliasem. Powtarzamy wiec znane nam już operacje - zmieniamy tytuł np. na Ciekawe strony, usuwamy alias i naciskamy w przyborniku przycisk Zapisz.
Tym sposobem będziemy mieć już trzy kategorie, zatytułowane Ogólna, Nasi partnerzy i Ciekawe strony. Utwórzmy jeszcze jedną. Tym razem najpierw zmienimy nazwę kategorii na Pobierz i usuniemy alias. Następnie - jak poprzednio korzystamy z opcji Zapisz jako kopię.
Po chwili zostaniemy poinformowani, że kategorię zapisano, a w danych kategorii - oprócz wpisanego przez nas nowego tytułu - pojawi się alias i kolejny numer identyfikacyjny. Cztery utworzone kategorie zakładek zapewne nam na początek wystarczą. Klikamy więc w przyborniku przycisk Zamknij, aby opuścić okno edytora kategorii.
Powrócimy na stronę menedżera kategorii zakładek. Jak widać na zdjęciu, nasza lista kategorii liczy 4 pozycje.
Pora, by dodać pierwsze zakładki.
Narzędzie do tworzenia nowych zakładek znajdziemy na karcie Adresy komponentu Zakładki. Na kartę tę można przejść, wybierając w menu pozycję Komponenty / Zakładki /Adresy, albo - klikając zakładkę Adresy, jeśli jesteśmy akurat na karcie kategorii zakładek.
Aby dodać nową zakładkę, klikamy w pasku narzędzi w prawym górnym rogu ekranu ikonę Utwórz.
Strona edytora zakładek wygląda podobnie jak inne tego typu strony zaplecza Joomla! W sekcji po lewej stronie definiujemy podstawowe dane zakładki, w sekcji po prawej stronie konfigurujemy różne opcje.
Utworzenie nowej zakładki wymaga od nas określenia trzech szczegółów:
Wpiszmy przykładowo w polu Tytuł - Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego, w polu URL adres www.frso.pl, a na liście Kategoria zaznaczmy Nasi partnerzy. Jeśli w polu URL nie określimy protokołu, Joomla! poprzedzi adres domyślnym protokołem http://. Jest to niezbędne tylko w przypadku nietypowego protokołu, np. https://.
Pozostałych danych nie musimy określać. Joomla! przyjmie ustawienia domyślne, a więc oznaczy zakładkę jako opublikowaną, dostępną dla wszystkich odwiedzających, przypisaną do wszystkich języków, w jakich publikowana będzie witryna.
W naszej witrynie zdecydowaliśmy się opatrywać zakładki w katalogu stron zwięzłymi opisami. Wykorzystaliśmy tutaj tekst z witryny FRSO opisujący jej misję.
W opcjach zakładek nie ma, niestety, możliwości zilustrowania zakładki jakąś grafiką, na przykład logo fundacji czy miniaturką jej strony internetowej. Jeśli zależy nam na wzbogaconej graficznie prezentacji listy zakładek, możemy umieszczać ich ilustracje w polu przeznaczonym na opis zakładki.
Jak to zrobić?
Najpierw musimy przygotować odpowiednią ilustrację w programie graficznym lub - pamiętając o poszanowaniu praw autorskich - pobrać ją z Internetu. Jeśli jako ilustrację zechcemy wykorzystać logo jakiejś organizacji czy firmy, wypada uzyskać zgodę dysponenta logo. Wysłanie zapytania pocztą elektroniczną nic nie kosztuje, a zachowamy się profesjonalnie, unikniemy ewentualnych konsekwencji nieuprawnionego użycia znaku graficznego i - być może - zainicjujemy w ten sposób wspólne przyszłe kontakty.
Aby umieścić ilustrację w opisie zakładki:
xxx Powrócimy na stronę edytora zakładki. W polu opisu zobaczymy wstawiony przed chwilą obrazek. Najpewniej zauważymy od razu, że przylega on prawą krawędzią do tekstu, co na pewno na stronie nie będzie się prezentować zbyt estetycznie.
Aby poprawić ustawienia obrazka, zaznaczamy go i klikamy w przyborniku edytora ikonkę Wstaw/Dostosuj obrazek. Otworzy się dodatkowe okno (tzw. modalne, bo trzeba je zamknąć, aby kontynuować pracę) z trzema kartami: Podstawowe, Wygląd, Rozszerzone. W razie potrzeby możemy poprawić ustawienia na karcie Podstawowe (opis i tytuł). Prezentację obrazka poprawiamy na karcie Wygląd. Możemy tutaj zmienić wyrównanie, ustalić wymiary obrazka, wielkość odstępów nad i pod oraz obok, grubość obramowania, style CSS.
My poprawimy tylko jeden aspekt prezentacji obrazka - dodamy niewielki margines z prawej strony. W tym celu w polu Styl CSS obok już wpisanej deklaracji float:left; wpisujemy po średniku deklarację margin-right: 16px. Następnie klikamy przycisk Uaktualnij.
Efekt naniesionej poprawki będzie widoczny w oknie edytora zakładki.
Aby zachować wszystkie ustawienia nowo utworzonej zakładki, klikamy w przyborniku w prawym górnym rogu strony ikonę Zapisz i nowy, dzięki czemu pozostaniemy w oknie edytora i będziemy mogli dodać kolejną zakładkę.
Skoro już wiesz, jak dodawać zakładki, dodaj kilka kolejnych przynajmniej do jednej kategorii, aby zobaczyć, jak może się prezentować katalog stron w witrynie.
Wiemy już, że aby nowa pozycja treści była widoczna w witrynie, musimy ją udostępnić jako główną treść strony albo jako treść poboczną, towarzyszącą treści głównej. Główną treść stron udostępniamy za pomocą pozycji menu. Natomiast treści poboczne udostępniamy w modułach. Zakładki można prezentować w witrynie za pomocą dwóch typów pozycji menu oraz w module Zakładki. Moduł jest stosunkowo nowym sposobem prezentacji zakładek w Joomla!. Dysponujemy nim od dopiero od wersji 1.6.
My skorzystamy najpierw z tradycyjnego sposobu - prezentacji listy zakładek z kategorii jako głównej treści strony. Sposób tworzenia nowej pozycji menu znamy już z poprzednich opracowań.
Najpierw z rozwijalnego menu zaplecza wybierz odnośnik Menu/Menu witryny/Utwórz pozycję menu, aby otworzyć edytor Projektanta nowej pozycji menu.
Na stronie edytora pozycji menu klikamy przycisk Wybierz obok pola przeznaczonego na Typ pozycji menu.
Joomla! otworzy okno modalne Wybierz typ pozycji menu. Z wykazie dostępnych typów pozycji menu wybierzemy z grupy Zakładki pozycję typu Kategoria - lista zakładek.
Po powrocie do edytora pozycji menu wpisujemy w polu Tytuł menu np. Nasi partnerzy oraz w zestawie Wymagane ustawienia po prawej stronie ekranu wybieramy z listy rozwijalnej kategorię zakładek Nasi partnerzy. Następnie klikamy w przyborniku ikonę Zapisz i zamknij.
Po zapisaniu nowo utworzonej pozycji menu, sprawdzamy, jak nasz katalog stron organizacji partnerskich prezentuje się w witrynie.
Domyślne formatowanie katalogu do najpiękniejszych wprawdzie nie należy, ale - po niewielkich poprawkach w arkuszu stylów - strona będzie się prezentować całkiem nieźle.
Przyjrzyjmy się jeszcze chwilę zrzutowi ekranu, by zauważyć, że wszystkie łącza poprzedzone są słowem Odnośnik. Jak można się domyśleć, wyświetlanie tego tekstu spowodowane jest jednym z ustawień komponentu albo pozycji menu.
Przejdźmy na zaplecze na stronę menedżera zakładek i wybierzmy z przybornika w prawym górnym rogu ekranu ikonę Opcje.
Zostanie otwarte okno Opcje komponentu Zakładki.
Interesująca nas opcja znajduje się na pierwszej karcie. Zakładki mogą być oznaczone znanym nam tekstem (Odnośnik) lub ikoną. Zaznaczmy tutaj jako globalną trzecią możliwość: Tylko odnośnik.
Przy okazji warto zmienić jeszcze jedno ustawienie. Domyślnie zakładki otwierane są w tym samym oknie przeglądarki, w którym wyświetlana jest witryna. Nie jest to w przypadku katalogu stron najlepsze rozwiązanie. Użytkownicy, którzy zechcą odwiedzić którąś z proponowanych stron będą opuszczać naszą witrynę. Aby temu zapobiec, z listy rozwijalnej Otwórz wybierzmy opcję Otwórz w nowym oknie albo Otwórz w oknie modalnym.
Zakładki do opublikowanych w witrynie katalogów stron czy plików do pobrania mogą dodawać nie tylko administratorzy witryny. Wśród licznych typów pozycji menu Joomla! oferuje pozycję typu Wyślij zakładkę, wyświetlająca formularz umożliwiający dodawanie zakładek przez zalogowanych użytkowników.
Nie takiego efektu oczekiwaliśmy. Zamiast spodziewanego formularza mamy stronę z komunikatem błędu.
Dlaczego?
Prawo tworzenia zakładek w Joomla! 2.5, podobnie jak prawo tworzenia artykułów, przyznane jest użytkownikom przypisanym do grupy autorów.
Aby zobaczyć formularz dodawania zakładek, musisz się najpierw zalogować w witrynie. Jako główny administrator masz wszystkie uprawnienia, a więc i prawo podglądu formularza Dodaj zakładkę, i prawo tworzenia zakładek.
Kliknij na stronie komunikatu błędu odnośnik Strona startowa albo odnośnik Start w menu po lewej stronie, a następnie zaloguj się w witrynie na swoje konto administratora i ponownie wywołaj stronę Zgłoś zakładkę.
Tym razem wywołanie strony powiodło się. Nie oznacza to jednak, że możemy przejść do porządku nad zaobserwowanym wcześniej błędem. Co prawda, o obsługę takiego błędu precyzyjniejszym komunikatem powinni zadbać projektanci systemu, ale - skoro nie zadbali, musimy go wyeliminować sami.
Nie jest to trudne. Wystarczy ukryć pozycję menu Zgłoś zakładkę przed użytkownikami, którzy nie mają uprawnień do tworzenia zakładek.
W Joomla 2.5 istnieją trzy domyślne poziomy dostępu do treści:
Publikowanie niesprawdzonych zakładek utworzonych przez użytkowników nie jest zbyt rozsądne. Może się przecież zdarzyć, że zgłaszający popełni błędy, jakie na stronie nie powinny się znaleźć, albo - co gorsza - wykorzysta formularz zgłoszeniowy do przesłania i opublikowania niepożądanych treści.
Problem moderowania treści dodawanych przez użytkowników jest w Joomla! rozwiązany praktycznie dzięki systemowi praw użytkowników. Zaobserwujmy najpierw, co się dzieje, gdy użytkownik zgłosi nową zakładkę.
Po zalogowaniu się w witrynie na swoje konto administratora skorzystaj z formularza i zgłoś nową zakładkę. Może to być np. organizacja Centrum Edukacji Obywatelskiej, które ma witrynę pod adresem http://ceo.org.pl. Przypisz tę zakładkę do kategorii Nasi partnerzy.
Po uzupełnieniu danych zgłaszanego zasobu naciśnij przycisk Zapisz umieszczony nad prawą górną krawędzią edytora. Po chwili otrzymasz komunikat, że dane adresu internetowego wysłano. Następnie wybierz z menu witryny pozycję Nasi partnerzy, by przekonać się, czy nowo utworzona zakładka została opublikowana.
Jak widać na ilustracji powyżej, nowa zakładka została dodana i automatycznie opublikowana. Dzieje się tak zgodnie z systemem uprawnień użytkowników Joomla!
Porównaj wygląd pierwszej zakładki do strony Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej z wyglądem dwóch pozostałych. Zakładka ta została wyświetlona na niebieskim tle. Ponadto po prawej stronie zauważysz niebieską ikonę umożliwiającą poprawianie danych zakładki. Niebieskie tło i niebieski kolor tej ikonki sygnalizują użytkownikom Joomla! zalogowanym z dostępem specjalnym nieopublikowaną pozycję treści.
Jeśli nową zakładkę utworzy użytkownik z grupy posiadającej uprawnienia autora lub redaktora, zakładka zostanie oznaczona jako nieopublikowana. Jeśli utworzy ją użytkownik z grup wydawców, operatorów lub administratorów, zakładka zostanie oznaczona jako opublikowana, czyli będzie widoczna w witrynie zaraz po jej utworzeniu.
Uprawnienia do zmiany stanu zakładek z Nie opublikowano na Opublikowano i odwrotnie domyślnie użytkownicy z grup od wydawców wzwyż. Te domyślne uprawnienia można zmienić, korzystając z Joomlowego systemu ACL (Lista kontroli dostępu).
Operatorzy i administratorzy mogą zmieniać stan publikacji zakładek za pomocą narzędzi dostępnych na zapleczu, a także - podobnie jak użytkownicy z prawami wydawcy - za pomocą formularza Zgłoś zakładkę.
Przetestuj tę możliwość na przykładzie dowolnej z opublikowanych zakładek.
Jak widać na ilustracji powyżej, edytowana przed chwilą zakładka wyświetlana jest na niebieskim tle, sygnalizującym pozycje nieopublikowane. Zmienił się również na niebieski kolor ikony Edytuj adres internetowy.
Jak wspominaliśmy we wprowadzeniu, za pomocą komponentu Zakładki możemy nie tylko udostępniać użytkownikom zbiory odnośników do ciekawych stron, ale także pliki do pobrania. Tworzenie zakładek udostępniających pliki do pobrania przebiega podobnie, jak tworzenie zakładek do stron internetowych. Nowicjusze napotkają jednak dwa problemy:
Najprostszym sposobem jest przesłanie plików za pomocą klienta FTP typu FileZilla czy wtyczka FireFTP do przeglądarki Firefox.
Ale w Joomla! dysponujemy specjalnym rozszerzeniem, komponentem Media, które umożliwia wysyłanie plików na serwer bez uciekania się do innych programów.
Aby przesłać na serwer pliki do pobrania:
Po chwili w katalogu ukażą się ikony symbolizujące przesłane pliki. W naszym przykładzie przesłaliśmy pliki różnych formatów - xls, doc, zip, pdf i ppt. Jak widać na ilustracji, Joomla! rozpoznaje typ plików i oznacza je różnymi ikonami.
Utwórzmy zakładki do plików, które chcemy udostępnić.
Ustalenie adresu plików do pobrania umieszczonych za pomocą menedżera Media na serwerze jest łatwe. Ścieżkę do pliku wyznaczają trzy elementy:
Oto przykładowe adresy:
Gdy tworzymy zakładki do plików na lokalnym serwerze tekstowym zamiast nazwy domenowej używamy ścieżki localhost/nazwa_katalogu_joomla, np.
Ilustracja poniżej przedstawia przykładowy fragment strony z kilkoma plikami do pobrania.
Odnośniki z tytułami plików można dodatkowo oznaczyć ikoną, korzystając ze znanych nam już opcji konfiguracyjnych komponentu.
Poniżej - dla porównania - widok tej samej strony z ikonami ilustrującymi odnośniki:
Zamiast jednakowych ikon można też oznaczyć oferowane pliki ikonami typu pliku. Wymaga to jednak nieco więcej zabiegów. 21 ikon typu plików znajduje się na serwerze w katalogu /media/media/images. Można je wykorzystać do zilustrowania oferowanych plików do pobrania, osadzając te ikony w polach Opis zakładek, tak, jak to zrobiliśmy wcześniej ze znakami logo stowarzyszeń. Aby łatwiej osadzać ikony w opisach, warto je przekopiować do katalogu /images.
Komponent Zakładki udostępnia prosty sposób gromadzenia i udostępniania internautom łączy do zasobów internetowych. Podobnie jak w przypadku artykułów zakładki mogą być przesyłane domyślnie przez użytkowników ze specjalnymi uprawnieniami (autorów, redaktorów, wydawców), ale - korzystając z możliwości zarządzania prawami użytkowników, uprawnienia te można dostosować do wymagań wydawcy, np. przyznać prawa wysyłania propozycji wszystkim zarejestrowanym użytkownikom.
Komponent można wykorzystać do prezentacji katalogów powiązanych tematycznie stron WWW, stron partnerów biznesowych, stron innych firm, czy też wyświetlania listy stron użytkowników witryny, listy blogów, itp. Można go również wykorzystać do stworzenia niewielkiego katalogu plików do pobrania.
Komponent Zakładki nie nadaje się natomiast zbytnio do tworzenia stron z łączami w tzw. systemach wymiany linków, jakie według niektórych specjalistów zwiększają szanse witryn na uzyskanie wysokich pozycji w wyszukiwarkach. Funkcja zliczania odsłon ukrywa rzeczywisty adres internetowy, zastępując go adresem wewnętrznego zasobu witryny. Roboty wyszukiwarek nie widzą więc rzeczywistego adresu stron umieszczonych w katalogu zakładek, a wiec ewentualna korzyść dla pozycjonowania stron jest niewielka. Po lekturze tego opracowania potrafisz:
xxxx
xxxx